Πνίγουν τα «καρφιά» όταν... κελαηδήσουν
maikl_ouinston.jpg
Ο Μάικλ Ουίνστον, ένα λαμπρό ανώτερο στέλεχος επιχειρήσεων, τόλμησε να μη συμβιβαστεί όπως οι περισσότεροι συνάδελφοί του, αλλά «να κάνει το σωστό», βάζοντάς τα με αφεντικά του στην άλλοτε κορυφαία εταιρεία στεγαστικής πίστης των ΗΠΑ Countrywide Financial
Μήπως ζούμε στην εποχή των «βαθιών λαρυγγιών»; Από τον/την Μπράντλεϊ Τσέλσι Μάνινγκ έως τον Εντουαρντ Σνόουντεν και τον Ερβέ Φαλσιανί, τα «βαθιά λαρύγγια», οι πληροφοριοδότες ή αλλιώς οι μικροί Δαβίδ που τόλμησαν να τα βάλουν με τους Γολιάθ, θυμίζουν όλο και πιο πολύ τους σταρ της ροκ στη δεκαετία του 1960, τα είδωλα μιας ποπ κουλτούρας ή ίσως τους «ήρωες μιας παγκόσμιας αντικουλτούρας».
Οι ήρωες όμως ακτινοβολούν μέχρις ότου σβήσουν τα φώτα, μέχρις ότου κλείσουν οι κάμερες, μέχρις ότου ξεθωριάσουν τα οκτάστηλα πρωτοσέλιδα. Το «σύστημα» ποτέ δεν ξεχνά, εκδικείται, «παραδειγματίζει» και η συνέχεια για τους περισσότερους βαίνει τραγική. Οσοι δεν καταλήξουν στη
Ενδεικτική η ιστορία του Μάικλ Ουίνστον, ενός λαμπρού ανώτερου στελέχους επιχειρήσεων που τόλμησε να μη συμβιβαστεί όπως οι περισσότεροι συνάδελφοί του, αλλά «να κάνει το σωστό», βάζοντάς τα με αφεντικά του στην άλλοτε κορυφαία εταιρεία στεγαστικής πίστης των ΗΠΑ Countrywide Financial. Η εν λόγω εταιρεία και οι ριψοκίνδυνες πρακτικές που εφάρμοσε στις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου (subprime) τίναξαν στον αέρα την παγκόσμια οικονομία στην προηγούμενη δεκαετία.
Ο Ουίνστον προσλήφθηκε στην καλιφορνέζικη εταιρεία το 2005, επιφορτιζόμενος με το καθήκον να την αναμορφώσει διοικητικά, έτσι ώστε αυτή να καταστεί σταδιακά σε... «Goldman Sachs του Ειρηνικού». Κάτοχος PhD, ο Ουίνστον είχε διατελέσει για χρόνια ανώτερο στέλεχος σεβαστών εταιρειών όπως η Lockheed Martin, η Motorola, McDonnell Douglas και η Merryll Lynch. Aυτό που βρήκε στην Countrywide, όμως, κυριολεκτικά τον έκανε να... φλιπάρει. Είχε μπλέξει με πωλητές... H Countrywide Financial χορηγούσε στεγαστικό δάνειο σε οποιονδήποτε... ανέπνεε.
Ενδεικτική η ιστορία που εξιστόρησε σε αμερικανική τηλεοπτική εκπομπή μερικά χρόνια αργότερα: Νέος ακόμη στην Countrywide, παρκάροντας μια μέρα το αυτοκίνητό του στο πάρκινγκ της εταιρείας, έστρεψε την προσοχή του σε μια (προσωποποιημένη) πινακίδα αυτοκινήτου που αντί για τους συνηθισμένους ακανόνιστους αριθμούς και γράμματα έγραφε «FUND ’EM» («Fund them», δηλαδή «χρηματοδότησέ τους» ή πιο ελεύθερα... «δάνεισέ τους»).
Γεμάτος απορία ο Ουίνστον ρώτησε συνάδελφό του ποιανού είναι το αυτοκίνητο και τι θέλει να πει η πινακίδα του. Ο συνάδελφος του απάντησε ότι το αυτοκίνητο ανήκει στο μεγάλο αφεντικό, τον διευθύνοντα σύμβουλο και συνιδρυτή της CountrywideΑντζελο Μοτζίλο και ότι το FUND ’EM αποτυπώνει τη στρατηγική ανάπτυξης της εταιρείας για το 2006: δάνειο για κάθε πελάτη.
Ο συντηρητικός Ουίνστον ζήτησε περαιτέρω εξηγήσεις:
«Και τι γίνεται όταν ο δανειολήπτης δεν έχει δουλειά;»
Η απάντηση που πήρε ήταν:
- «FUND ’EM» (δάνεισέ τους)!
Ξαναρώτησε:
«Κι αν ο δανειολήπτης δεν έχει κανένα εισόδημα;»
- «FUND ’EM»!
«Κι αν δεν έχει κανένα περιουσιακό στοιχείο;»
- «FUND ’EM»!
Η στρατηγική αυτή εξέφραζε απόλυτα την τρέλα στην οποία είχε εμπλακεί όλο το χρηματοπιστωτικό σύστημα του πλανήτη εκείνη την εποχή: Με εφαλτήριο τα χαμηλά επιτόκια της Fed και των άλλων κεντρικών τραπεζών της υφηλίου, η Countrywide και οι υπόλοιπες εταιρείες στεγαστικής πίστης –αλλά και στο σύνολό του ο χρηματοπιστωτικός κλάδος– χορηγούσαν αβέρτα κουβέρτα δάνεια στον οποιονδήποτε, χωρίς να ελέγχουν αν ο δανειολήπτης έχει την οικονομική δυνατότητα να τα αποπληρώσει κάποτε.
Αυτό που ενδιέφερε κυρίως δεν ήταν η αποπληρωμή, αλλά το πακετάρισμα αυτών των δανείων και η δημιουργία παραγώγων χρηματοπιστωτικών προϊόντων διασφαλισμένων σε αυτά. Από εκεί έβγαιναν τα μεγάλα κέρδη.
Μέσα σε λίγα χρόνια, η Countrywide και οι άλλες εταιρείες του χρηματοπιστωτικού συστήματος πλημμύρισαν τον πλανήτη με αυτά τα «τοξικά» προϊόντα υψηλού ρίσκου, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη. Μέσω αυτής της μηχανής παραγωγής αέρα εξαπάτησαν μυριάδες δανειολήπτες και επενδυτές σε όλον τον κόσμο. Ωσπου μια μέρα η φούσκα έσκασε.
Ο Oυίνστον είχε εκφράσει από νωρίς τους φόβους του γι’ αυτή τη στρατηγική. Κατέθεσε μάλιστα και προτάσεις στους επικεφαλής της Countrywide για τη χορήγηση καλύτερης ποιότητας δανείων. Οι προτάσεις του όμως απορρίφθηκαν. Το γεγονός, ωστόσο, που τον έβαλε στο στόχαστρο των αφεντικών δεν ήταν οι συστάσεις του αλλά μια καταγγελία του προς τις αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες της Καλιφόρνιας για το τοξικό περιβάλλον και την ποιότητα του αέρα στα γραφεία της εταιρείας του μετά από προβλήματα υγείας που εμφάνισαν τόσο ο ίδιος όσο και οι συνάδελφοί του.
Η υπόθεση αυτή όμως κουκουλώθηκε και ξεκίνησαν τα αντίποινα. Η ομάδα του διαλύθηκε, ο προϋπολογισμός του τμήματός του ψαλιδίστηκε, οι αρμοδιότητές του συρρικννώθηκαν. Ο Ουίνστον, που στους πρώτους του 14 μήνες στην Countrywide είχε επιβραβευτεί με δύο προαγωγές και ήταν υπεύθυνος τμήματος με 200 υπαλλήλους, κατέληξε έπειτα από λίγους μήνες να προΐσταται δύο μόλις εργαζομένων.
Εξαναγκάστηκε να αλλάξει επτά φορές γραφείο, ενώ μετά από λίγους μήνες παγιδεύτηκε σε ένα ακόμη μεγαλύτερο δίλημμα. Του ζητήθηκε από τους επικεφαλής να παρουσιάσει μια κατασκευασμένη ιστορία για την ελλιπή διοίκηση της εταιρείας στον οίκο αξιολόγησης Moody’s. O Ουίνστον αρνήθηκε να πει ψέματα.
Τρεις εβδομάδες αργότερα ο διευθύνων σύμβουλος της Countywide Αντζελο Μοτζίλο απαίτησε την απόλυσή του –επειδή δεν παραβίασε τον νόμο. Η απόλυσή του δεν επετεύχθη πριν από τα μέσα του 2008 όταν η Countrywide εξαγοράστηκε από τηνBank of America.
Εκτοτε ο Ουίνστον έχει εμπλακεί σε έναν επίπονο δικαστικό αγώνα του οποίου τις συνέπειες βιώνει με τραγικό τρόπο. Στις αρχές του 2011, τρία χρόνια από την έναρξη της δικαστικής διαμάχης με τα αφεντικά του, οι ένορκοι δικαστηρίου της Καλιφόρνιας τον δικαίωσαν, επιδικάζοντάς του αποζημίωση 3,8 εκατ. δολαρίων για συμπεριφορά αντεκδίκησης και παράνομη απόλυση από την Bank of America.
Στη μαύρη λίστα
Δύο χρόνια αργότερα όμως και ενώ ο Ουίνστον δεν είχε προλάβει να εισπράξει σεντ από την αποζημίωση, δευτεροβάθμιο δικαστήριο της Καλιφόρνιας ήρθε να αναιρέσει αυτήν την απόφαση, παραβιάζοντας σύμφωνα με αρκετούς νομικούς δεδικασμένα και συνταγματικές διατάξεις.
Οι πανάκριβες νομικές εταιρείες που εκπροσωπούσαν την Bank of America και την Countrywide Financial κατάφεραν με τη χρήση ψευδομαρτύρων, την αξιοποίηση νομικών παράθυρων και ερήμην του Ουίνστον να ανατρέψουν την αρχική ετυμηγορία των ενόρκων και να βγάλουν τράπεζες και αφεντικά λάδι.
Το εν λόγω δικαστήριο, παρότι είναι υπεύθυνο μόνο για την εκδίκαση των δικονομικών λαθών, αποφάνθηκε για την ουσία της υπόθεσης και την ισχύ των αποδείξεων. Επιπλέον, οι συνήγοροι της Bank of America πέτυχαν μέσω του εφετείου απόφαση κατάσχεσης ύψους 95.000 δολαρίων στο σπίτι του Ουίνστον για τα νομικά έξοδα. Η ειρωνεία είναι ότι το σπίτι αυτό ο Ουίνστον το είχε αποκτήσει με δάνειο της Countrywide.
Σήμερα, επτά χρόνια από την έναρξη της δικαστικής διαμάχης, ο Ουίνστον δηλώνει ότι έχει ξοδέψει σε δικαστικά έξοδα περί το ένα εκατομμύριο δολάρια. Το όνομά του βρίσκεται στη μαύρη λίστα όλων των επιχειρήσεων και κανένα αφεντικό δεν του προσφέρει πια δουλειά. Χειρότερο όμως από το οικονομικό είναι το πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει, ένας καρκίνος που διόλου τυχαία αναπτύχθηκε στον... λάρυγγα.
Παρότι –όπως λέει– η άλλη πλευρά προσπάθησε να εξαγοράσει τη σιωπή του με αμύθητα ποσά, δηλώνει ότι δεν μετανιώνει για τη στάση του. Αναρωτιέται όμως ποιος θα τολμήσει ξανά να καταγγείλει τις παρανομίες των αφεντικών του μετά την Οδύσσεια που βίωσε αυτός.
Tα «βαθιά λαρύγγια» της τελευταίας πενταετίας
Τσέλσι ή Μπράντλεϊ Εντουαρντ Μάνινγκ
Απλός στρατιώτης που υπηρετούσε στις υπηρεσίες πληροφοριών του αμερικανικού στρατού στη Βαγδάτη, ήταν ο βασικός υπεύθυνος για τη μεγαλύτερη διαρροή επίσημων εγγράφων στην αμερικανική Ιστορία. Αφησε να διαρρεύσουν εκατοντάδες χιλιάδες ντοκουμέντα στα WikiLeaks, αποκαλύπτοντας μεταξύ άλλων και τα εγκλήματα του αμερικανικού στρατού στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Καταδικάστηκε σε 35 χρόνια φυλάκισης. Εδώ και καιρό επιζητεί την αλλαγή φύλου και ονόματος (Τσέλσι), καθως θεωρεί εαυτόν γυναίκα.
Εντουαρντ Σνόουντεν
Διαχειριστής συστημάτων της NSA (Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας, αρμόδια για την ασφάλεια των επικοινωνιών) και της CIA,διοχέτευσε στον Τύπο απόρρητες πληροφορίες για το πρόγραμμα μαζικής παρακολούθησης που εφαρμόζουν οι αμερικανικές και βρετανικές κυβερνήσεις. Η αμερικανική Δικαιοσύνη άσκησε δίωξη εναντίον του και απαίτησε την έκδοσή του. Ο Σνόουντεν φυγοδικεί καθώς θεωρεί ότι δεν θα τύχει δίκαιης δίκης στην πατρίδα του. Βρίσκεται σήμερα σε άγνωστη αλλά ασφαλή τοποθεσία πιθανότατα της Ρωσίας που του έχει χορηγήσει άσυλο.
Ερβέ Φαλσιανί
Διαχειριστής συστημάτων της ελβετικής θυγατρικής της HSBC, δημιουργός της λίστας Λαγκάρντ και ο εφιάλτης εκατοντάδων χιλίαδων πλούσιων φοροφυγάδων που είχαν παρκάρει παράνομα τα χρήματά τους στην Ελβετία. Οι αποκαλύψεις του κλόνισαν την HSBC και το περιβόητο τραπεζικό σύστημα της Ελβετίας. Η ελβετική Δικαιοσύνη τον έχει παραπέμψει για παραβίαση των κανόνων τραπεζικού απορρήτου και βιομηχανική κατασκοπία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου