Τράπεζες: 56 δισ. δολάρια για να καλύψουν παρανομίες

bank_of_america.jpg

(Αφιερώνεται εξαιρετικά στους άκριτα θαυμαστές του αχαλίνωτου Καπιταλισμού. Ολ.Δαφ.)

Συντάκτης: 

Μπάμπης Μιχάλης

Χρονιά ρεκόρ για τις τράπεζες αποτελεί το 2014 αλλά... από την ανάποδη. Το συνολικό ποσό που καλούνται να πληρώσουν φέτος παγκοσμίως για πρόστιμα και πληρωμές συμφωνιών διευθέτησης κατηγοριών που αφορούν απάτες, ανομίες και άλλες ματσαράγκες τους ξεπέρασε τα 56 δισ. δολάρια. Ισοδυναμεί με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της Κροατίας και είναι μακράν το μεγαλύτερο που κλήθηκαν ποτέ να πληρώσουν τα «ευαγή ιδρύματα» προκειμένου να «καθαρίσουν» από κατηγορίες για κομπίνες χειραγώγησης των αγορών, εξαπάτησης των επενδυτών, δημιουργία καρτέλ, παραβίαση του ανταγωνισμού, ξέπλυμα χρήματος, συνέργεια σε φοροδιαφυγή κ.λπ.

Απ’ όλες τις τράπεζες, τα περισσότερα θα πληρώσει φέτος η Bank of America, που τον περασμένο Αύγουστο ήλθε σε συμφωνία συμβιβασμού 16,5 δισ. δολαρίων με τις αμερικανικές αρχές προκειμένου να διευθετήσει κατηγορίες παραπλάνησης του επενδυτικού κοινού. Η υπόθεση αφορά τα γνωστά μας διασφαλισμένα σε ενυπόθηκα δάνεια υψηλού κινδύνου (subprime) χρεόγραφα, με τα οποία η Bank of America και οι υπόλοιπες τράπεζες κατέκλυσαν στη δεκαετία του 2000 τον πλανήτη. Τα «προϊόντα» αυτά -που οι οίκοι αξιολόγησης είχαν βαθμολογήσει με ΑΑΑ– κατέληξαν λίγο πριν από την κατάρρευση της Lehman Brothers και το κραχ του 2008 να μην αξίζουν δεκάρα. Ηταν αυτά που επιτάχυναν την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος και τη διολίσθηση της παγκόσμιας οικονομίας στη χειρότερη κρίση τα τελευταία 80 χρόνια.

Παρά την τεράστια ζημιά, παρά την κατακραυγή, οι τράπεζες δεν εγκατέλειψαν ποτέ τις παρανομίες και τις απάτες που τους αποφέρουν κέρδη. Ενδεικτικό το σκάνδαλο χειραγώγησης των αγορών συναλλάγματος που οδήγησε στην επιβολή συνολικών προστίμων 4,3 δισ. δολαρίων από τις αρχές των ΗΠΑ, της Βρετανίας και τις Ελβετίας. Οπως διαπιστώθηκε, οι UBS, Royal Bank of Scotland, HSBC, JB Morgan Chase, Citigroup, Bank of America ασκούσαν πλημμελή έλεγχο στην αγορά συναλλάγματος-σποτ μεταξύ 2008 και 2013. Δηλαδή, σε χρονική περίοδο κατά την οποία υποτίθεται ότι οι αρχές και τα ιδρύματα «έσφιγγαν» τους ελέγχους τους.

Το σκάνδαλο βγήκε στο φως μετά την αποκάλυψη της απάτης των subprime και της χειραγώγησης του Libor και του Euribor και έβγαλε αρκετούς από τα ρούχα τους. Μεταξύ άλλων και τον Καναδό διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας, Μαρκ Κάρνεϊ, που δήλωσε ότι «τα συνεχόμενα σκάνδαλα σημαίνουν ότι ο ισχυρισμός πως το πρόβλημα είναι ένα από τα λίγα κακά μήλα είναι αβάσιμος. Το πρόβλημα είναι με τα βαρέλια μέσα στα οποία (τα μήλα) είναι αποθηκευμένα».

 Από την Εφημερίδα των Συντακτών

Οι τέσσερις λέξεις* του Κορνήλιου Καστοριάδη

15:45 | 28 Δεκ. 2014

Τελευταία ανανέωση 15:48 | 28 Δεκ. 2014

  

O Κορνήλιος Καστοριάδης πέθανε στο Παρίσι στις 26 Δεκεμβρίου 1997, σε ηλικία 75 ετών. Ο Καστοριάδης υπήρξε ένας σημαντικός Έλληνας φιλόσοφος, οικονομολόγος και ψυχαναλυτής, που έδρασε και δημιούργησε στη Γαλλία. Από τους σημαντικότερους στοχαστές του 20ου αιώνα, συνένωσε στο έργο του την πολιτική, τη φιλοσοφία και την ψυχανάλυση. Αποκλήθηκε «φιλόσοφος της αυτονομίας», υπήρξε συγγραφέας του σημαντικού βιβλίου «Η φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας» και συνιδρυτής του περιοδικού «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα». Αναδημοσιεύουμε εδώ, «τις τέσσερις λέξεις» του.

1. Φαντασία
Ποιο είναι το ίδιον του ανθρώπου; Τι είναι αυτό που μας διαφοροποιεί από τα ζώα; Επαναλαμβάνουν, εδώ και αιώνες, ότι είναι ο ορθός λόγος. Αρκεί όμως να προσέξουμε τη συμπεριφορά των άλλων γύρω μας αλλά και τη δική μας, για να αντιληφθούμε ότι αυτό δεν αληθεύει. Οι ατομικές και οι συλλογικές συμπεριφορές πολύ συχνά είναι παράλογες. Τα ζώα είναι πιο “λογικά” από εμάς· δεν σκοντάφτουν, δεν τρώνε δηλητηριώδη μανιτάρια, κάνουν αυτό που πρέπει, για να συντηρηθούν και να αναπαραχθούν. Ποιο είναι το ίδιον του ανθρώπου; Είναι το πάθος και οι επιθυμίες; Ναι, πράγματι. Τα ζώα από ό,τι μπορούμε να ξέρουμε δεν έχουν πάθη ούτε πραγματικές επιθυμίες τα ζώα έχουν ένστικτα. Τι όμως συνιστά την ιδιαιτερότητα του πάθους και των επιθυμιών; Είναι ακριβώςτο γεγονός ότι το πάθος και οι επιθυμίες -ο έρωτας, η δόξα, το κάλλος, η εξουσία, ο πλούτος- δεν είναι «φυσικά» αλλά φαντασιακά αντικείμενα.

Η φαντασία, λοιπόν, είναι το ίδιον του ανθρώπου. Η φαντασία μάς διαφοροποιεί από τα ζώα.Η φαντασία, ακόμη και εάν κλείσουμε τα μάτια και τα αυτιά, δεν αναχαιτίζεται. Υπάρχει πάντα μια εσωτερική ροή από εικόνες, ιδέες, αναμνήσεις, επιθυμίες, αισθήματα. Μια ροή που δεν μπορούμε να σταματήσουμε. Δεν μπορούμε καν να την ελέγξουμε, τουλάχιστον όχι πάντα. Κάποιες φορές το κατορθώνουμε, λίγο ως πολύ, προκειμένου να σκεφτούμε λογικά και συστηματικά. Αλλά ακόμη και σ’ αυτές τις περιπτώσεις, αναπάντεχες αναμνήσεις και επιθυμίες διακόπτουν τον στοχασμό μας. Η φαντασία μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην παραφροσύνη, στη διαστροφή, στην τερατωδία αλλά, επίσης, στην αυταπάρνηση και σε κάθε μεγαλειώδη δημιουργία. Χάρη στη φαντασία το ένστικτο έπαψε να είναι ο μοναδικός ρυθμιστής της συμπεριφοράς μας. Χάρη στη φαντασία μπορούμε να δημιουργούμε. Χάρη σ’ αυτήν δημιουργήσαμε την τέχνη, την επιστήμη, τη φιλοσοφία. Η φαντασία δεν γνωρίζει όρια και κανόνες, ούτε ηθικούς και λογικούς νόμους. Πάντως, εάν είχαμε αφεθεί χωρίς περιορισμούς στη φαντασία, ασφαλώς δεν θα είχαμε επιβιώσει ως είδος. Ο άνθρωπος επιβίωσε ως είδος, επειδή δημιούργησε κοινότητες, κοινωνίες, θεσμούς, κανόνες που οριοθετούν και περιορίζουν τη φαντασία, αλλά και που συχνά επίσης την καταπνίγουν.

2. Φαντασιακό
Το ανθρώπινο ον υπάρχει μόνον ως κοινωνικό ον. Αυτό σημαίνει ότι ζει σε μια κοινωνία με θεσμούς, με νόμους, με ήθη, με έθιμα, κ.λπ. Ερώτημα: Από πού έρχονται αυτοί οι θεσμοί, οι νόμοι, τα έθιμα; Είναι αδύνατον να πούμε, όπως συχνά πίστευαν οι λαοί, ότι υπάρχει ένας δημιουργός, ένας νομοθέτης όλων αυτών. Σε μιαν ήδη θεσμισμένη κοινωνία, τα άτομα μπορούν να προτείνουν νόμους, κάποιους ιδιαίτερους νόμους. Τούτο όμως είναι δυνατόν να γίνει, επειδή υπάρχει ήδη ένα σύστημα νόμων, επειδή αυτά τα άτομα έχουν ζήσει ήδη σε μια κοινωνία με νόμους. Ένας συγγραφέας μπορεί να επινοήσει μια νέα λογοτεχνική μορφή και ένας περιθωριακός μια λέξη της αργκό. Αυτά είναι δυνατόν να γίνουν, επειδή υπάρχει ήδη η γλώσσα και η αργκό. Όμως ποιος θα μπορούσε μόνος του να δημιουργήσει εκ προοιμίου τη γλώσσα και να την επιβάλει στους υπόλοιπους; Και με ποια γλώσσα θα επικοινωνούσε;

Όλα αυτά -οι νόμοι, οι θεσμοί, τα ήθη, τα έθιμα, η γλώσσα- είναι συλλογικές δημιουργίες. Προσπάθησαν να ερμηνεύσουν την καταγωγή της κοινωνίας βάσει ενός συμβολαίου (το “κοινωνικό συμβόλαιο” ). Όμως ένα συμβόλαιο προϋποθέτει άτομα κοινωνικά, τα οποία γνωρίζουν τι είναι ένα τέτοιο συμβόλαιο. Προσπάθησαν επίσης να ερμηνεύσουν την καταγωγή της κοινωνίας με τους φυσικούς και τους βιολογικούς νόμους. Όμως κανένας φυσικός ή βιολογικός νόμος δεν μπορεί να ερμηνεύσει την καταγωγή των θεσμών, που είναι ένα καινούργιο φαινόμενο μέσα στο δημιουργημένο σύμπαν. Κανένας φυσικός και βιολογικός νόμος δεν απαντά στα ερωτήματα: Γιατί οι Εβραίοι δημιούργησαν τον μονοθεϊσμό; Γιατί οι ‘Ελληνες δημιούργησαν τις δημοκρατικές πόλεις; Γιατί η Δύση δημιούργησε τον καπιταλισμό; Για να συλλάβουμε την ύπαρξη της ανθρώπινης κοινωνίας, καθώς επίσης τις αλλαγές της μέσα στον χρόνο αλλά και τις διαφορές της μέσα στον χώρο, πρέπει να δεχτούμε ότι αυτές οι ίδιες οι ανθρώπινες κοινότητες διαθέτουν μιαν χωρίς προηγούμενο δημιουργική ικανότητα. Αυτή τη δημιουργική ικανότητα μπορούμε να την ονομάσουμε: κοινωνικό φαντασιακό.

Το κοινωνικό φαντασιακό είναι η πηγή των θεσμών που ρυθμίζουν και οργανώνουν τη ζωή των ανθρώπων. Αυτό επίσης δημιουργεί κάτι πολύ σημαντικό: τις φαντασιακές κοινωνικές σημασίες.Oι φαντασιακές κοινωνικές σημασίες καθορίζουν τις αξίες της κοινωνίας δηλαδή καθορίζουν τι είναι καλό και τι κακό, τι είναι αληθές και τι ψευδές, τι είναι δίκαιο και τι άδικο. Οι φαντασιακές κοινωνικές σημασίες δίνουν νόημα στη ζωή των ατόμων και, τελικά, δίνουν νόημα ακόμη και στον θάνατο τους. Το κοινωνικό φαντασιακό δεν είναι σταθερό και αμετάβλητο. Αλλάζει. Και οι αλλαγές του δηλώνουν την ύπαρξη αλλαγών στην κοινωνία, το γεγονός δηλαδή ότι υπάρχει ιστορία της ανθρωπότητας. Το κοινωνικό φαντασιακό, άπαξ και δημιούργησε τους θεσμούς, μπορεί είτε να παραμείνει κατά κάποιον τρόπο σε λήθαργο (έτσι συμβαίνει στις πρωτόγονες, τις αρχαϊκές, τις παραδοσιακές κοινωνίες), είτε να προκαλέσει αλλαγές, λιγότερο ή περισσότερο γρήγορες (έτσι συμβαίνει στην εποχή μας, η οποία γνωρίζει έναν γρήγορο ρυθμό από ιστορικές μεταβολές, ανήκουστο στην μέχρι τώρα ιστορία της ανθρωπότητας).

3. Δημιουργία
Οι φιλόσοφοι έχουν αναρωτηθεί: Γιατί να υπάρχει κενό; Θα μπορούσε να μην υπάρχει τίποτα. Το ερώτημα αυτό, σε κάθε περίπτωση, δεν έχει απάντηση. Ίσως μάλιστα να μην έχει καν νόημα. Υπάρχει όμως ένα άλλο ερώτημα που μας βασανίζει και δεν μπορεί παρά να μας βασανίζει: Πώς γίνεται και υπάρχει μια τέτοια πολυμορφία πραγμάτων; Και φυσικά δεν εννοώ μόνον την ποσοτική πολυμορφία. Πώς γίνεται και υπάρχει αυτή η απέραντη ποικιλία μορφών, από τη μη έμβια φύση, μέχρι τις πολυάριθμες ακαθόριστες μορφές ζωής, ακόμη και μέχρι τις μορφές που ακατάπαυστα η ανθρώπινη ιστορία παράγει και δημιουργεί; Έχει υποστηριχθεί ότι η δημιουργία είναι θεία πράξη. Δεν είναι θεία πράξη. Η δημιουργία είναι αυτό ακριβώς που χαρακτηρίζει το ον. Κάθε ον. Το παν υπόκειται συνεχώς σε αλλαγή και αναδημιουργία. Δεν μπορούμε να σκεφτούμε πως ό,τι παρουσιάζεται μπροστά μας είναι μια ατέρμων επανάληψη της ίδιας μορφής, διότι αμέσως ανακύπτει το ερώτημα: Μήπως, κάθε τι είναι καταδικασμένο να επαναλαμβάνει τις μορφές που έχουν ήδη υπάρξει από καταβολής χρόνου; Είναι όμως σαφές ότι υπάρχει ένας αληθινός χρόνος· ο χρόνος της μεταβολής. Και αληθινή μεταβολή είναι η ανάδυση νέων μορφών. Τα φαινόμενα, τα οποία παρατηρούμε μπροστά μας, προσπαθούμε να τα ερμηνεύσουμε μέσα από τη σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Αυτές οι ερμηνείες είναι ασφαλώς πολύτιμες αλλά είναι πάντα μερικές. Γιατί; Διότι έχουν σημασία μόνον στις περιπτώσεις όπου τα φαινόμενα επαναλαμβάνονται (οι ίδιες αιτίες δίνουν τα ίδια αποτελέσματα), αλλά δεν μπορούν να ερμηνεύσουν τις περιπτώσεις όπου υπάρχει ανάδυση νέων μορφών.

Ας πάρουμε, για παράδειγμα, την περίπτωση της ζωής. Η βιολογία μας λέει ότι σε μιαν ορισμένη στιγμή, μέσα στον «πρωταρχικό χυλό» που υπήρχε στη γη, ενας μεγάλος αριθμός μορίων συνενώθηκε τυχαία και, στη συνέχεια, κάτω από ευνοϊκές συνθήκες -θερμοκρασίας, ακτινοβολίας, πίεσης- αναδύθηκαν μορφές ζωής. Αυτή όμως η απάντηση δεν στέκει. Γιατί; Διότι μια μορφή ζωής είναι κάτι άλλο από μιαν απλή συνένωση μορίων. Επί πλέον, πρόκειται για μια σύνθεση μορίων τελείως ιδιαίτερη ανάμεσα στα δισεκατομμύρια των δισεκατομμυρίων που θα μπορούσαν να συντεθούν. Είναι μια συνένωση που κατορθώνει να οργανώνεται, να συντηρείται, να αναπαράγεται. Το ίδιο ισχύει, με τρόπο πολύ πιο πυκνό και έντονο, στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η Ιστορία δεν είναι αποτέλεσμα συνδυασμού ίδιων στοιχείων. Η Ιστορία είναι δημιουργία νέων στοιχείων. Είναι δημιουργία της μουσικής, της ζωγραφικής, της τέχνης, της φιλοσοφίας, της δημοκρατίας. Και φυσικά δεν μπορούμε να εξηγήσουμε με τη σχέση αιτίας-αποτελέσματος τη μουσική του Μπαχ ή του Μπετόβεν. Αυτή η μουσική είναι μεγάλη, διότι είναι πρωτότυπη. Και λέγοντας πρωτότυπη, σημαίνει ότι ακριβώς δεν μπορούμε να την εξηγήσουμε.

4. Αυτονομία
Υπάρχει ανθρώπινη ελευθερία και σε τι συνίσταται; Ελευθερία δεν σημαίνει να κάνουμε ό,τι μας κατεβαίνει στο κεφάλι, ούτε, όπως νόμιζαν ορισμένοι φιλόσοφοι, να δρούμε χωρίς κίνητρα. Ελευθερία σημαίνει κατ’ αρχάς να έχουμε διαύγεια απέναντι, σ’ αυτό που σκεφτόμαστε και σ’ αυτό που κάνουμε. Μπορούμε όμως να είμαστε ελεύθεροι, όταν ζούμε σε μια κοινωνία και κάτω από τον κοινωνικό νόμο; Θα διατυπώσω την απάντηση ως εξής: Μπορώ να είμαι ελεύθερος, εφόσον συμμετέχω στη διαμόρφωση αυτού του νόμου, εφόσον αποφασίζω ισότιμα μαζί με τους άλλους για τη δημιουργία αυτού του νόμου και, τέλος, εφόσον είμαι σύμφωνος με τον τρόπο που ο νόμος αυτός θεσμίστηκε. Για πολύ μεγάλο διάστημα οι ανθρώπινες κοινωνίες πίστευαν ότι τους νόμους και τους θεσμούς τους δεν τους είχαν δημιουργήσει οι ίδιες. Αλλά τότε ποιος; Οι θεοί, ο Θεός, οι πρόγονοι. Σε τέτοιες συνθήκες αυτοί οι νόμοι και οι θεσμοί προφανώς θεωρούνται ιεροί. Αδύνατον να τους αμφισβητήσει κανείς. Πώς είναι δυνατόν να πω ότι ο νόμος που τον έχει δώσει ο Θεός (αν ο Θεός είναι η πηγή κάθε δικαίου) είναι άδικος;

Σε μιαν τέτοια κοινωνία, που θα την αποκαλέσουμε ετερόνομη -επειδή είναι υπόδουλη στους δικούς της θεσμούς- τα ίδια τα άτομα είναι ετερόνομα. Δεν μπορούν να σκεφτούν μόνα τους, εκτός από τελείως τετριμμένα και δευτερεύοντα θέματα. Δεν μπορούν να ελέγξουν κριτικά τη συμπεριφορά τους. Δεν μπορούν να κρίνουν τι είναι καλό και τι κακό, τι είναι δίκαιο και τι άδικο, τι είναι αληθές και τι ψευδές. Αυτή ήταν η μοίρα της κοινωνίας επί χιλιετίες. Κάποια στιγμή όμως έγινε μια ιστορική ρήξη, η οποία άλλαξε την κατάσταση των πραγμάτων. Η ρήξη αυτή παρατηρείται για πρώτη φορά στην Αρχαία Ελλάδα (στις πόλεις που δημιούργησαν τη δημοκρατία και τη φιλοσοφία) και μετά, αφού μεσολάβησαν είκοσι αιώνες έκλειψης, ξαναξεκίνησε για δεύτερη φορά στη Δυτική Ευρώπη (με την Αναγέννηση, τον Διαφωτισμό, το μεγάλο δημοκρατικό κίνημα χειραφέτησης, το εργατικό κίνημα κ.λπ.). Αυτά τα κινήματα -με το πρόταγμα της αυτονομίας- δημιούργησαν τις κάποιες ελευθερίες που διαθέτει η κοινωνία, στην οποία ζούμε. Όμως το πρόταγμα της αυτονομίας, το οποίο έφθασε στο κορύφωμα του ανάμεσα στο 1750 και το 1950, επί του παρόντος μοιάζει να είναι εξουδετερωμένο. Σήμερα ζούμε σε μια κοινωνία, στην οποία η απάθεια, ο κυνισμός και η ανευθυνότητα ολοένα επεκτείνονται. Το κίνημα της αυτονομίας πρέπει να ξαναξεκινήσει και να προσπαθήσει να εγκαθιδρύσει μιαν αληθινή δημοκρατία. Μια δημοκρατία όπου όλοι θα συμμετέχουν στη ρύθμιση και τον καθορισμό των κοινωνικών δραστηριοτήτων. Και αυτό είναι το μόνο πολιτικό πρόταγμα, για το οποίο αξίζει τον κόπο να εργαστούμε και να αγωνιστούμε.

*Τέσσερις λέξεις: Φαντασία, Φαντασιακό, Δημιουργία, Αυτονομία. Τέσσερις έννοιες-κλειδιά στο έργο του Κορνηλίου Καστοριάδη. Αυτές τις τέσσερεις λέξεις τις “παρουσίασε” ο ίδιος στη γαλλική τηλεόραση -στην καθημερινή εκπομπή Inventer Domain του δημοσίου και με εκπαιδευτικό χαρακτήρα σταθμού La Cinquicnic-,σε τέσσερις συνεχείς ημέρες (2,3,4,5.12.1996). Τέσσερις λέξεις, τέσσερις εκπομπές διάρκειας τεσσάρων λεπτών κάθε μία, κάθε εκπομπή για μία λέξη. Αυτό εδώ το κείμενο είναι η μετάφραση, με ελάχιστες συντομεύσεις, των τεσσάρων εκπομπών, από το βιβλίο “Είμαστε η Ιστορία μας”, του Κ.Καστοριάδη.

Πηγή: Eagainst

H υπομονή των Ελλήνων με τη λιτότητα... εξαντλείται

Όρια

14:12 | 30 Δεκ. 2014

Τελευταία ανανέωση 14:22 | 30 Δεκ. 2014

  

Οι New York Times επισκέπτονται τη Νέα Ιωνία για να κάνουν ένα ρεπορτάζ για τις επιπτώσεις της λιτότητας στην Ελλάδα, αυτή τη φορά όμως όχι βασιζόμενοι σε αυτά που λένε τα επίσημα χείλη, αλλά στις  μαρτυρίες για την πραγματικότητα που βιώνουν όσοι έχουν δει τη λιτότητα να γκρεμίζει το βιοτικό τους επίπεδο.

Η δημοσιογράφος Suzanne Daley περιηγείται στη γειτονιά της Νέας Ιωνίας και συναντά ανθρώπους που δίνουν τη δική τους εκδοχή για τα «επιτεύγματα» των πολιτικών λιτότητας.

Πουθενά αλλού δεν έχουν εφαρμοστεί τόσο σκληρές πολιτικές λιτότητας, όσο στην Ελλάδα, οι οποίες μάλιστα δεν πέτυχαν να αποφέρουν τα αποτελέσματα που οι εισηγητές τους υπόσχονταν. Μετά από  4 χρόνια που έσφιξε το ζωνάρι γύρω από τους Έλληνες, η υπομονή αρχίζει και εξαντλείται και τα αμυδρά σημάδια ανάκαμψης δεν έχουν ακόμη εμφανή επίδραση στη ζωή του μέσου Έλληνα, αναφέρει η εφημερίδα.

Η 55χρονη Αλεξάνδρια Νικολοβιένη ήταν συνοδός σε σχολικά λεωφορεία , έχασε όμως τη δουλιά της πριν από 4 χρόνια χωρίς να έχει καταφέρει να βρει άλλη από τότε. Για οικονομικούς λόγους η κόρη της με το σύζυγο της και τα δύο τους παιδιά μετακόμισαν στο σπίτι της. Τώρα και οι δύο είναι επίσης άνεργοι.

Η κα Νικολοβιένη που είναι εθελόντρια σε μία τράπεζα τροφίμων της Νέας Ιωνίας, όπου και ζει, λέει ότι βλέπει όλο και περισσότερους ανθρώπους όπως και η ίδια να κάνουν αίτηση ώστε να μπορούν να παίρνουν λαχανικά ή χρησιμοποιημένα παπούτσια για εκείνους και τα παιδιά τους.

Συνεχίζοντας οι New York Times αναφέρουν ότι το 2010 η τρόικα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ξεκίνησε να επιβάλλει λιτότητα γερμανικής έμπνευσης στη μαστιζόμενη από το χρέος Ελλάδα, η οποία απειλούσε την επιβίωση του ευρώ. Οι πολιτικές αυτές υποστήριζαν ότι θα έκαναν την Ελλάδα να σταθεί ξανά στα πόδια της, δίνοντας της τη δυνατότητα να δανείζεται εκ νέου από τις αγορές. Διαβεβαίωναν τους Έλληνες ότι οι οδυνηρές μεταρρυθμίσεις θα οδηγούσαν τη χώρα ξανά στην ανάπτυξη μέχρι το 2012. Αντί αυτού, η Ελλάδα απώλεσε 400 χιλιάδες θέσεις εργασίας μόνο εκείνη τη χρονιά, αναφέρει η εφημερίδα, η οποία σημειώνει ότι το 2012 η ανεργία ήταν στο 15% για να σκαρφαλώσει μέχρι το 27% το 2013, και να μην έχει μειωθεί παρά ελάχιστα από τότε.

Ο Κώστας Πολυχρονόπουλος που είναι άνεργος από το 2009, οργανώνει ένα εθελοντικό συσσίτιο απόρων στην Αθήνα –τη συλλογική κουζίνα Ο άλλος Άνθρωπος – κι όπως λέει στην αμερικάνικη εφημερίδα έχει δει πολλά σοκαριστικά περιστατικά τα τελευταία χρόνια. Χαρακτηριστική είναι η ιστορία μίας ηλικιωμένης γυναίκας που όπως περιγράφει παρακολουθούσε για ώρα το συσσίτιο από απόσταση τυλιγμένη στη γούνα της, πριν πάρει το θάρρος κι έρθει να ζητήσει φαγητό. Ζούσε σε ένα άδειο διαμέρισμα και δεν είχε καν ούτε παροχή νερού.

Ο διάλογος γύρω από την αποτελεσματικότητα της λιτότητας είναι πιο έντονος από ποτέ γράφουν οι New York Times. Όπως υπογραμμίζουν ακόμα και μεγάλες χώρες με επιρροή όπως η Γαλλία και η Ιταλία έχουν αρχίσει να βάζουν φρένο στις απαιτήσεις της καγκελαρίου Μέρκελ που είναι και η πιο θερμή υποστηρικτής του δόγματος ότι η δημοσιονομική πειθαρχία μπορεί να φέρει σταθερότητα και ευημερία στα κράτη. Στους δρόμους της Ελλάδας όμως, δεν υπάρχει πια σχεδόν καμία αμφιβολία, αν ποτέ υπήρξε, για τα αποτελέσματα της πολιτικής αυτής. Εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα στους δρόμους. Αύξηση των αυτοκτονιών. Άνθρωποι να ψάχνουν στα σκουπίδια. Περίπου 900 χιλιάδες από τους περισσότερους από 1,3 εκατ. άνεργους δεν έχουν λάβει μισθό για περισσότερο από 2 χρόνια. 

Ο 60χρονος Λευτέρης Πανταζόπουλος , είχε τρία καταστήματα δομικών υλικών και 6 άτομα προσωπικό. Σήμερα μόνο ένα κατάστημα είναι σε λειτουργία, με τον ίδιο πίσω από το ταμείο στο οποίο μπαίνουν πενιχρά έσοδα. Στο σπίτι του δεν έχουν βάλει πετρέλαιο εδώ και 3 χρόνια. Όπως λέει ο ίδιος στην δημοσιογράφο των New York Times, αν κέρδιζε 100 ευρώ σε κάποιο τυχερό παιχνίδι θα γέμιζε το ψυγείο τρόφιμα, έτσι για να θυμηθεί πώς ήταν κάποτε.

Σε πρόσφατη αναφορά του το ΔΝΤ διαπίστωσε ότι πολλές από τις προβλέψεις του έπεσαν έξω. Κοιτώντας πίσω ακόμη και το ίδιο το ΔΝΤ κατέληξε στο ότι έγιναν λάθη, ένα από τα οποία ήταν και η υπερβολική έμφαση στη φορολόγηση, αντί στην περιστολή δαπανών. Τα τελευταία 4 μόνο χρόνια οι δανειστές της Ελλάδας έχουν απαιτήσει παραπάνω από 800 μεταρρυθμίσεις ανά χρόνο, οι οποίες με τη σειρά τους εισήγαγαν εκατοντάδες νέους νόμους  που πολλές φορές άλλαζαν και υιοθετούνταν μέσα σε λίγες μέρες, αναφέρεται στο άρθρο, ενώ εκτενής είναι και η αναφορά για τα φορολογικά μέτρα που ανεπιτυχώς ελήφθησαν.

Ως διέξοδο για την ελληνική οικονομία η αμερικανική εφημερίδα βλέπει τον τουρισμό, για τον οποίο όπως επισημαίνει τα πράγματα δεν πάνε καλύτερα αφού οι τουρίστες έρχονται πλέον στη χώρα με μειωμένες τιμές ή φθηνά πακέτα. Οι εργαζόμενοι στον τουρισμό αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα με τα μεροκάματα τους να έχουν μειωθεί δραματικά και πολλούς να μένουν απλήρωτοι για μήνες.

Η εφημερίδα φιλοξενεί μάλιστα τη μαρτυρία μίας 56χρονης γυναίκας που δούλευει ως καμαριέρα σε κάποιο ξενοδοχείο της Κέρκυρας, κι όπως λέει αν και στο παρελθόν καθάριζε 20 δωμάτια την ημέρα κι έπαιρνε μισθό 1.600 ευρώ, τώρα καθαρίζει 35 δωμάτια για 985 ευρώ. Τα δώρα και τα ρεπό αποτελούν παρελθόν, ενώ όπως λέει το χειρότερο είναι η εργοδοτική τρομοκρατία. «Εκεί είναι η πόρτα» σου λένε όπως λέει.

Σχολιάζοντας δε την πολιτική επικαιρότητα  γράφει η εφημερίδα: «Τώρα που η Ελλάδα οδηγείται σε πρόωρες εκλογές εξαιτίας της ανεπιτυχούς ανάδειξης Προέδρου της Δημοκρατίας, η χώρα βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο σχετικά με το πως θα αντιμετωπίσει στο εξής την κατεστραμμένη της οικονομία. Στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου ο κεντροδεξιός κυβερνητικός συνασπισμός των πολιτικών λιτότητας θα έχει να αντιμετωπίσει μία χαρισματική Αριστερά που τον αμφισβητεί και υποστηρίζει ότι έχει έρθει η ώρα για την Ελλάδα να πάρει το μέλλον της στα χέρια της και να επιστρέψει στην ανάπτυξη. Όποιο μονοπάτι και να ακολουθήσει τελικά η χώρα, το αποτέλεσμα είναι πιθανό να έχει ευρείες επιπτώσεις τόσο για την ίδια τη χώρα όσο και για τη θέση της στην Ευρώπη».

Από το tvxs

Galbraith προς Τσίπρα: Η αυτοκυριαρχία σου μου εμπνέει απόλυτη εμπιστοσύνη

17:31 | 29 Δεκ. 2014

Τελευταία ανανέωση 17:39 | 29 Δεκ. 2014

  

Ένας από τους πλέον έγκριτους οικονομολόγους, ο Αμερικανός James Galbraith, απέστειλε τη Δευτέρα, επιστολή προς τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, με την οποία εξαίρει τον χαρακτήρα του και τον παρακινεί να δώσει τον καλύτερό του εαυτό, εν όψει των επικείμενων εθνικών εκλογών στις 25 Ιανουαρίου.

Η επιστολή του J. Galbraith έχει ως εξής:

29/12/2014
Αγαπητέ Αλέξη,

Ένα σημείωμα μόνο προκειμένου να σου πω ότι οι φίλοι σου εδώ σε έχουν πολύ στο μυαλό τους απόψε.

Σ’ έχω δει δυο φορές σε περιστάσεις που απαιτούσαν τον καλύτερό σου εαυτό -με την ΕΡΤ στη Θεσσαλονίκη και τη βραδιά των εκλογών τον περασμένο Μάη. Δεν  θα συμπεριλάβω την περίπτωση εδώ στο Ώστιν.

Η αυτοκυριαρχία που έδειξες  και τις δύο φορές μου εμπνέει απόλυτη εμπιστοσύνη.

Ξέρω ότι από αύριο θα είσαι σε θέση να ξεκινήσεις  το έργο του να συνεγείρεις  ολόκληρο τον ελληνικό λαό με το μέρος σου.

James

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dear Alexis,

Just a note to let you know that your friends here have you very much in mind tonight.

I've seen you twice in situations that demanded your best - at ERT in Thessalonika and on election night last May. I won't count the occasion here in Austin.

The poise you showed both times gives me complete confidence.

I know that tomorrow you can begin the task of bringing the whole Greek people to your side.

Go get 'em.

No reply.

James

Ποιος είναι ο James Galbraith

Ο 62χρονος James Galbraith γεννήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 1952 και είναι γιος του διακεκριμένου οικονομολόγου, John Kenneth Galbraith (1908-2006).  

Απόφοιτος του Τμήματος Οικονομικών του Χάρβαρντ το 1974, ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στα Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ το 1981 και είναι καθηγητής στη Σχολή Δημοσίων Υποθέσεων «Λίντον Τζόνσον». Έχει γράψει πληθώρα επιστημονικών βιβλίων για την οικονομική κρίση, ενώ ειδικεύεται σε ζητήματα Μακροοικονομίας.

Από το tvxs

Ο Σαμαράς θέλει εκλογές

10:29 | 21 Δεκ. 2014

Δήμος Χλωπτσιούδης

  

Σε πολλούς είχε προκαλέσει εντύπωση το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός σύρθηκε 40 μέρες νωρίτερα σε εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Η πιθανότητα προκήρυξης εκλογών, υπό την πίεση των απαιτήσεων της τρόικα, φάνταζε πιθανότερη…

Ο Σαμαράς ήθελε και θέλει τις εκλογές. Με την χρονική επίσπευση της προεδρικής εκλογής στην ουσία επίσπευσε τις εκλογές. Γνωρίζει πολύ καλά ότι χωρίς λαϊκή νομιμοποίηση η κυβέρνησή του δεν αντέχει να περάσει νέα μέτρα, πόσο μάλλον τέτοιας έντασης μέτρα. Και οι διαρροές τον δυσκόλεψαν, ενώ την ίδια στιγμή δε βρίσκει την επικοινωνιακή υποστήριξη που ήθελε. Με την τρόικα να κάνει λόγο για δημοσιονομικό κενό και όλοι να τους αρνούνται τη βιωσιμότητα του χρέους και τέλος των μνημονίων, κάθε επικοινωνιακή τακτική που έχτιζε από τις ευρωεκλογές και μετά, καταρρέει.

Ωστόσο, δε θέλει να πάει απευθείας σε εκλογές. Δε θέλει να παραιτηθεί. Μία παραίτηση-προκήρυξη εκλογών θα καταστούσε σαφές ότι αποδέχεται την αποτυχία της μνημονιακής του τακτικής. Παράλληλα, θα έκανε ολοφάνερο πως και ο ίδιος αναγνωρίζει την απουσία λαϊκής νομιμοποίησης προς την κυβέρνησή του, κάτι που επί 6 μήνες διαλαλεί ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ παράλληλα, θα βρισκόταν σε δυσκολότερη θέση ενόψει της εντεινόμενης κοινωνικής αντιπολίτευση. Επιπροσθέτως, δεν ήθελε να φέρει εκείνος την ευθύνη των εκλογών, και να φανεί πως σέρνεται σ’ εκλογές και ελέγχεται από την αντιπολίτευση ή ότι υποκύπτει στη λαϊκή κατακραυγή, ειδικά μετά την αποτυχία χειρισμού της υπόθεσης των κρατούμενων απεργών πείνας. Θέλει να μεταθέσει επικοινωνιακά την ευθύνη των εκλογών και να την έχει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Ας μην παραβλέπουμε δε ότι αν άφηνε την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας για αργότερα, στην ουσία θα έπρεπε να κλείσει τη συμφωνία με την Τρόικα και να χάσει τη δίμηνη παράταση. Έτσι, όμως θα έπρεπε να περάσει από τη Βουλή όλα εκείνα τα μέτρα που θα εμφανίζονταν πριν την εκλογή Προέδρου. Αυτό θα είχε ως συνέπεια την ακόμα μεγαλύτερη διαρροή βουλευτών στην εκλογή Προέδρου και θα μετατρεπόταν σε επικοινωνιακό φιάσκο. Και φυσικά τα ίδια τα μέτρα θα μείωναν περισσότερο την εκλογική δύναμη της Νέας Δημοκρατίας.

Ταυτόχρονα (κι έχει τη δική του σημασία για το ήθος της πολιτικής αντίληψης του Σαμαρά για τη χώρα, το κόμμα του και την αντιπολίτευση) δίνει χρόνο σε χώρες (Γερμανία) να πάρουν κοινοβουλευτικές αποφάσεις ώστε να "δέσουν" την οποιαδήποτε επόμενη κυβέρνηση με επίκαιρες αποφάσεις κοινοβουλίων. Ποντάρει στην ουσία σε αλλότριες κοινοβουλευτικές αποφάσεις που θα αλλάξουν δύσκολα προκειμένου να ελέγξει μετά την αποτυχία του την οικονομική πολιτική της χώρας. Με τέτοιες αποφάσεις μέσα στο επόμενο δίμηνο (κι ενώ η Ελλάδα θα είναι σε προεκλογική περίοδο), υπολογίζει στην υπό πιέσεις αποδοχή των τετελεσμένων γεγονότων από μία αριστερή κυβέρνηση. Στην ουσία επενδύει με τις εκλογές στη συνέχιση της δική του πολιτικής.
Την ίδια στιγμή, δημιουργεί και μια βάση για ανάσταση της ΝΔ μετά την εκλογική ήττα (στενή εσωκομματική τυχοδιωκτική στάση). Μία πιθανή παλινδρόμηση του ΣΥΡΙΖΑ προς μνημονιακότερη στάση, θα δώσει και ανάσες πνοής της ΝΔ που βιώνει τη χαμηλότερη κοινωνική απήχησή της. Στην ουσία στοιχηματίζει σε μια "αριστερή παρένθεση" ώστε να δώσει χρόνο στη δεξιά για να ανακάμψει και παράλληλα να ηρεμίσει η κοινωνική αντιπολίτευση που δεν μπορεί να ελέγξει…

Άλλωστε η ΝΔ έμαθε να βλέπει το κράτος ως λάφυρο και θέλει πάση θυσία (των άλλων βεβαίως) να ξαναγκαλιάσει το λάφυρο που χάνει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του «κράτους λάφυρου» είναι οι πρόσφατες μαζικές παραιτήσεις Γενικών Γραμματέων Υπουργείων (πέρα από την ένδειξη ότι ετοιμάζονται για εκλογές), που αντιμετώπισαν το διοικητικό και πολιτικό μηχανισμό ως πλιάτσικο σε θέσεις ευθύνης κι εξουσίας, ως μίνι βατήρα άλματος βαθύτερα στην εξουσία, ως μέσο θησαυρισμού και ελέγχου των θεσμών. Αδιαφορούν αν με τις παραιτήσεις τους (τόσο μαζικές και απότομες και σε τόσο νευραλγικές θέσεις) διαλύσουν το πολιτικοδιοικητικό οικοδόμημα. Σημασία έχουν μόνο οι εκλογές, η βουλευτική έδρα και η διατήρηση της εξουσίας, με κάθε κόστος (που βέβαια το πληρώνουν πάντα οι πολίτες).

Έτσι πλέον είναι στο χέρι του ΣΥΡΙΖΑ και στον λαϊκό/κινηματικό παράγοντα που θα πρέπει να πιέσουν το ΣΥΡΙΖΑ σε μία συγκρουσιακή πορεία. Είναι αναγκαίο όσο ποτέ να δημιουργηθούν κινηματικές δομές μέσα στην κοινωνία αυτόνομης παρέμβασης στις πολιτικές εξελίξεις, δυνάμει σύμμαχοι ή ως μοχλοί πίεσης προς την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ

Από το tvxs

Podemos: Αν ο ΣΥΡΙΖΑ κι εμείς κερδίσουμε η Ευρώπη θα... μπορεί αριστερά

TVXS Συνέντευξη

(Μήπως η οργανωτική λογική του Podemos είναι η απάντηση στην κρίση της αριστεράς; Ολ.Δαφ.)

09:17 | 21 Δεκ. 2014

Τελευταία ανανέωση 10:13 | 21 Δεκ. 2014

Ελένη Μπέλλου

  

Την πεποίθηση ότι μία πιθανή εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα συμβάλλει και στην εκλογική νίκη των Podemos, «νομιμοποιώντας» την ευρωπαϊκή στροφή στην Αριστερά κόντρα στην καταστροφολογία, εκφράζουν τρείς Ισπανοί που «μπορούν» στο tvxs.gr. Οι ευρωβουλευτές των Podemos, Λόλα Σάντσες Καλντέντεϋ καιΠάμπλο Ετσενίκε, καθώς και ο φιλόσοφος τουςΧουάν Ντομίνγκο Σάντσες Εστόπ μιλούν για τους λόγους που οδήγησαν το κόμμα των πλατειών στην ευρωβουλή αλλά και στην κορυφή των δημοσκοπήσεων, το πολιτικό τους πρόγραμμα, την εφαρμογή της άμεσης δημοκρατίας κι εξηγούν πώς έκαναν τους Ισπανούς να συνειδητοποιήσουν ότι είναι Αριστεροι.

Ποιός είναι ο λόγος της επιτυχίας των Podemos;

Λόλα Σάντσες Καλντέντεϋ: Πιστεύω ότι η επιτυχία των Podemos πηγάζει από μία νέα ρητορική για την πολιτική. Mιλάμε όπως μιλούν οι άνθρωποι, στα σπίτια τους, στα μπαρ, στο δρόμο, στους χώρους εργασίας, με τους συντρόφους τους, με τους συναδέλφους τους. Πρόκειται για μια γλώσσα που ο καθένας μπορεί να καταλάβει γιατί πιστεύουμε ότι ο καθένας από εμάς είναι ικανός να συμμετέχει στην πολιτική σκηνή.  Δεν χρειάζεται να είσαι κάποιο ξεχωριστό πρόσωπο, δεν χρειάζεται να είσαι εξαιρετικά έξυπνος, δεν χρειάζεται να έχεις διδακτορικά. Γιατί η πολιτική αφορά στα αλήθεια την κοινή λογική. Επομένως πιστεύω ότι η επιτυχία των Podemos πηγάζει από αυτό.

Ποιά ειναι η εσωτερική δομή των Podemos;

Χουάν Ντομίνγκο Σάντσες Εστόπ: Το Podemos έχει κεντρικά όργανα, μια ηγεσία με έναν γενικό γραμματέα τον Πάμπλο Ιγκλέσιας κι ένα μικρό συντονιστικό συμβούλιο 7 ατόμων γύρω του. Μετά στην ιεραρχία ακολουθεί ένα συμβούλιο πολιτών που αριθμεί 80 μέλη προερχόμενα μέσα από το κόμμα αλλά κι εκτός αυτού, γιατί οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν στις εκλογές μας διαδικτυακά και μπορούν να επιλέξουν τις λίστες και τα άτομα που προτιμούν. Η αμέσως επόμενη δομή γύρω από την ηγεσία και το συμβούλιο των πολιτών είναι οι κύκλοι. Οι κυκλοι είναι ανοιχτές συνελεύσεις όπου οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν ελεύθερα -δεν χρειάζεται να είναι μέλη του κόμματος. Πχ στις Βρυξέλλες έχουμε έναν κύκλο που κάνει συναντήσεις κάθε εβδομάδα και συζητούμε για όλα τα πολιτικά θέματα, τα εσωτερικά του κόμματος. Οι κύκλοι είναι πολύ σπουδαίοι γιατί είναι τα όργανα επαφής με την κοινωνία και τα κινήματα. Η ιδεά μας είναι άμα γίνουμε κυβέρνηση να συμβουλευόμαστε τον κόσμο για τα πιο σημαντικά μέτρα.

Πώς αυτο θα εφαρμοστεί πρακτικά σε ένα αμεσοδημοκρατικό μοντέλο πραγματικής διακυβέρνησης;

Πάμπλο Ετσενίκε: Ως κυβέρνηση είναι πολύ απλό να το κάνεις αυτό. Δημοψήφισμα!

Ως κυβέρνηση όμως θα καλείστε να παίρνετε μικρές και μεγάλες αποφάσεις καθημερινά. Όλες θα περνάνε από τη διαδικασία του δημοψηφίσματος;

Πάμπλο Ετσενίκε: Όχι. Φυσικά θα πρέπει να συζητήσουμε και να καταλήξουμε στο είδος των αποφάσεων για τις οποίες ο λαός θα πρέπει να εκφέρει άποψη μέσω της διαδικασίας του δημοψηφίσματος. Υπάρχουν αποφάσεις που προφανώς είναι πολύ κρίσιμες γιατί καθορίζουν το μέλλον του λαού, που μπορούν να σε δεσμεύσουν σε ένα είδος κοινωνίας για δεκαετίες και για αυτές πρέπει οπωσδήποτε να ρωτήσεις αυτούς τους οποίους αφορούν. Υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα ερωτήσεων. Για θέματα καθημερινής-τυπικής διαχειρισής των θεσμών ίσως να μην χρειάζεται ειδική επερώτηση των πολιτών καθώς θα ήταν ανώφελο. Για παράδειγμα, πριν λίγο καιρό είχαμε αναθεώρηση του Συντάγματος στην Ισπανία, με την οποία τροποιήθηκε ένα άρθρο θέτοντας την αποπληρωμή των χρεών υπεράνω των κοινωνικών δαπανών. Είναι σαφές ότι για κάτι τέτοιο θα έπρεπε να ρωτήσεις τους πολίτες πρώτα.

Επίσης θα ήταν χρήσιμο να αναπτυχθεί ένας μηχανισμός μέσω του οποίου οι πολίτες θα μπορούν να δηλώσουν τα ζητήματα για τα οποία θέλουν να ερωτηθούν. Γιατί ως κυβέρνηση μπορεί να αποφασίσεις ότι δεν θα πάρεις την «άδεια» των πολιτών, αλλά ίσως οι πολίτες να μην το βλέπουν έτσι.

Χουάν Ντομίνγκο Σάντσες Εστόπ: Έχουμε ήδη εσωκομματικά αναπτύξει έναν μηχανισμό, με τον οποίοι εάν ένα 10% των συμμετεχόντων στην κίνηση ζητήσει ανάκληση μιας απόφασης, εκείνη τίθεται σε δημοψήφισμα. Θα μπορούσαμε να διευρύνουμε αυτό το σύστημα στην κοινωνία. Οι Podemos είναι πρώτα από όλα μία μέθοδος κι όχι μία ιδεολογία. Μία μέθοδος στη βάση της από τα κάτω προς τα πάνω παρέμβασης των πολιτών.

Με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις να σας δείχνουν πρώτο κόμμα στην Ισπανία, ποιά θα είναι η ατζέντα των πρώτων 100 ημερών αν στις επόμενες εκλογές γίνετε κυβέρνηση;

Χουάν Ντομίνγκο Σάντσες Εστόπ: Ποιό είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα τώρα στην Ισπανία; Να σταματήσουμε τις εξώσεις. Είναι πολύ σημαντικό πρόβλημα για εμάς και πρέπει να αποτελέσει το πρώτο μέλημα μιας νέας κυβέρνησης. Άλλα μέτρα είναι η μάχη κατά της διαφθοράς, μέτρα υπέρ των πολιτικών ελευθεριών αλλα και μέτρα κατά της καταστολής που αντιμετωπίζουμε τη σήμερον ημέρα στην Ισπανία. Επίσης, το χρέος είναι ένα από τα πλέον σημαντικά ζητήματα που πρέπει να διαχειριστούμε. Κι αυτό θα το κάνουμε σε συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί για εμάς είναι ένα θέμα όχι μόνο εθνικό αλλά πανευρωπαϊκό, και η λύση του θα βρεθεί μόνο στη βάση μίας ευρωπαϊκής συνεργασίας.

Οι προτάσεις των Podemos για τη διαχείριση του χρέους;

Πάμπλο Ετσενίκε: Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο στάδιο κατά το οποίο διενεργούμε debates πολιτών. Έχουμε θέσει επί τάπητος διάφορες προτάσεις που είναι γνωστές στους οικονομολόγους, αλλά όχι στους απλούς πολίτες. Προσπαθούμε λοιπόν να εξηγήσουμε και να συζητήσουμε το χρέος στο πλαίσιο μίας «ακρόασης» των πολιτών. Θέτουμε καταρχήν θέμα επαχθούς ή ακόμα και παράνομου χρέους και συζητάμε επίσης το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους. Αυτή τη στιγμή έχουμε καταλήξει σε μία πρόταση την οποία έχουν εισηγηθεί δύο σημαντικοί οικονομολόγοι της Ισπανίας και τέθηκε στη Συνέλευση των Πολιτών λίγους μήνες πριν ως βάση για την αρχή μιας συζήτησης.Ο διάλογος έχει ξεκινήσει και υπάρχουν διαφορετικές τοποθετήσεις αυτή τη στιγμή στους Podemos. Δεν έχουμε καταλήξει σε συγκεκριμένα  σημεία, όπως αυτά που πχ. ο Γιάννης Μηλιός προτείνει από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ για την Ελλάδα, αλλά η διαδικασία είναι εν εξελίξει και το θέμα δεν έχει λήξει.

Ποιά είναι η μέχρι στιγμής αντιμετώπιση της υφιστάμενης ισπανικής κυβέρνησης στις προτάσεις που εσείς διατυπώνετε;

Χουάν Ντομίνγκο Σάντσες Εστόπ: Αγνοεί τα πάντα.Κρύβεται πίσω από τα οχυρά της και δεν λαμβάνει μέρος σε κανέναν δημόσιο διάλογο για τα ζητήματα που εμείς επισημαίνουμε. Για εκείνους δεν αποτελούν ζητήματα.  Η πολιτική τους επιτάσσει να πληρώσουμε το χρέος – όλο το χρέος – υπό οποιοδήποτε ηθικό ή πολιτικό κόστος. Υπηρετούν τις γραμμές που η τρόικα δίνει. Ακόμα και το σοσιαλιστικό κόμμα της Ισπανίας ακολουθεί αυτή τη στάση. Δεν προτείθεται να αντιταχθεί στην επίσημη γραμμή πειθαρχίας που επιβάλλει η τρόικα.  Προτείνει ίσως κάποιες «διακοσμητικές» ρυθμίσεις για το ιδιωτικό χρέος, αλλά μέχρι εκεί.

Σε ποιό σημείο του πολιτικού φάσματος τοποθετείτε τους Podemos;

Λόλα Σάντσες Καλντέντεϋ: Οι Podemos τοποθετούνται φυσικά στην αριστερή πτέρυγα αλλά έχει ενδιαφέρον το πως προέκυψε αυτό. Διαμορφώσαμε τον χαρακτήρα του σχηματισμού μας με τον αντίθετο τρόπο. Ρωτήσαμε λοιπόν τον κόσμο: Θέλετε να πληρώσετε το χρέος; Θέλετε εξώσεις; Θέλετε να δίνουμε δημόσιο χρήμα για τη διάσωση των τραπεζών; Θέλετε να ξοδεύουμε δημόσιο χρήμα σε έργα που δεν είναι λειτουργικά; Και ο κόσμος είπε «όχι». Θέλουμε δημόσιες υπηρεσίες, δημόσια Υγεία, δημόσια Παιδεία. Έτσι λοιπόν συνηδειτοποίησαν ότι είναι Αριστεροί! Δεν πήγαμε να τους πούμε με το έτσι θέλω ότι ανήκουν στην Αριστερά. Το κάναμε αντίθετα. Τους ρωτήσαμε τι είδους κοινωνία, τι είδος κράτους, τι είδος κυβέρνησης θέλουν και τότε από μόνοι τους συνειδητοποίησαν ότι η θέση τους είναι στην αριστερή πλευρά του πολιτικού φάσματος.

Αυτή είναι μία από τις βασικές καινοτομίες των Podemos στην Ισπανία. Αλλάξαμε τη γλώσσα. Ο κόσμος στην Ισπανία έχει βαρεθεί την παραδοσιακή ρητορική της Αριστεράς, νιώθοντας την σαν κάτι απαρχαιωμένο. Δεν νιώθουν ότι ανήκουν σε τάξεις και δεν θέλουν να εγκλωβιστούν σε κάτι τέτοιο.

Και η σχέση σας με την παραδοσιακή ισπανική Αριστερά; Θα συνεργαζόσασταν ίσως εκλογικά σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό;

Λόλα Σάντσες Καλντέντεϋ: Είχαμε δύο είδη Αριστεράς στην Ισπανία. Το ένα ήταν το Σοσιαλιστικό Κόμμα το οποίο δεν μπορεί να θεωρηθεί πλέον αριστερό – όπως και στην Ελλάδα – επομένως δεν μπορούμε να έχουμε καμία σχέση με αυτό. Μάλιστα μας αντιλαμβάνεται ως απειλή και εξαπολύει επιθέσεις εναντίον μας κατηγορώντας μας ότι για λαϊκισμό και ανέφικτες προτάσεις. Η πραγματική Αριστερά εκφράζεται από το συνασπισμό της Ενωμένης Αριστεράς (ΙU), με τους οποίους διατηρούμε καλές σχέσεις χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επίσης δεν αισθάνονται απειλή εως ένα βαθμό από την παρουσία μας. Αλλά πιστεύω ότι θα μπορούσαμε να βρούμε έναν κοινό τόπο ώστε να συζητήσουμε και να συναποφασίσουμε πως θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε.

Τι δυναμικές διαμορφώνει η άνοδος της Αριστεράς στον ευρωπαϊκό Νότο;

Λόλα Σάντσες Καλντέντεϋ:Είναι μία εξέλιξη που βλέπουμε στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση και τη λιτότητα. Το βλέπουμε σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλλία, Ιταλία και στην Ιρλανδία.Στις χώρες που δεν βιώνουν την κρίση όπως εμείς, δεν υπάρχει και η ανάγκη να την πολεμήσουνε όπως εμείς.

Πάμπλο Ετσενίκε: Αλλά θα αναγκαστούν. Οι εξελίξεις θα συμπαρασυρουν την Γαλλία και το Βέλγιο. Τις προάλλες έγινε μια μεγάλη διαδήλωση στις Βρυξέλλες και ο κύκλος των Podemos συμμετείχε με ένα πανό που το βρήκα πολύ αστείο, το οποίο έλεγε «Καλώς Ήρθατε στον Ευρωπαϊκό Νότο». Θα ακολουθήσουν κι άλλες χώρες γιατί ο νεο-φιλελευθερισμός δεν έχει κόκκινες γραμμές. Το κεφάλαιο δεν θα πει θα σεβαστούμε και θα προστατέψουμε την Γερμανία επειδή είναι η Γερμανία. Αν κάποια στιγμή τα συμφέροντα αποφασίσουν ότι πρέπει να κάνουν στην Γερμανία ότι έκαναν στην Ελλάδα και την Ισπανία, απλά θα το κάνουν. Έτσι τόσο οι Γερμανοί όσο και οι άλλοι Ευρωπαίοι πρέπει να έχουν κατά νου ότι δεν θα βρίσκονται στην «ασφαλή» πλευρά του κόσμου για πάντα.

Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να αποτελέσει την αρχή μιας νέας εποχής για την Αριστερά στην Ευρώπη; Αν κερδίσει τις εκλογές στην Ελλάδα, θα κερδίσετε κι εσείς τις εκλογές στην Ισπανία;

Χουάν Ντομίνγκο Σάντσες Εστόπ: Αν ο ΣΥΡΙΖΑ αναδειχθεί πρώτος στην εκλογική μάχη στην Ελλάδα, θα είναι μία καλή εξέλιξη και για εμάς. Αυτό γιατί ο κόσμος θα διαπιστώσει έμπρακτα ότι τα πράγματα μπορούν να κυλήσουν φυσιολογικά χωρίς να επέλθει καμία καταστροφή, κι ότι νέες αριστερές πολιτικές μακριά από τα δόγματα του νεοφιλελευθερισμού μπορούν να εφαρμοστούν στην ήπειρο μας. Θα είναι μία πολύ σημαντική εξέλιξη που νομίζω μπορεί να αλλάξει πολλά πράγματα στην Ευρώπη. Και θεωρώ πολύ σημαντικό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ επιλέγει την ευρωπαϊκή πορεία, που είναι ένας δρόμος σημαντικός για το σύνολο της Αριστεράς.

Κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων στην Ελλάδα λόγω λιτότητας

Έκθεση

(Αφιερώνεται εξαιρετικά στους κυβερνώντες Ολ. Δαφ.)

16:19 | 18 Δεκ. 2014

Τελευταία ανανέωση 16:22 | 18 Δεκ. 2014

  

Χρειάστηκε μόλις μία πενταετία λιτότητας για να υποβαθμιστούν σε όλες τους τις εκφάνσεις τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία έκθεσης  που έδωσε την Πέμπτη στη δημοσιότητα η Διεθνής Ομοσπονδία για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (FIDH).

Οι συντάκτες της έκθεσης που φέρει τίτλο «Υποβαθμίζοντας τα Δικαιώματα – Το κόστος της λιτότητας στην Ελλάδα», υπογραμμίζουν, μεταξύ άλλων, πως «από το 2009, που η οικονομική κρίση χτύπησε την Ελλάδα και υιοθετήθηκαν τα μέτρα λιτότητας τα οποία θα έσωζαν τη χώρα από την οικονομική κατάρρευση, τα ανθρώπινα δικαιώματα τέθηκαν υπό αμφισβήτηση και παραβιάστηκαν, και η δημοκρατία έχει γίνει πιο φτωχή».

Η FIDH υπογραμμίζει πως την ευθύνη για την κατάσταση αυτή φέρουν, όχι μόνον οι εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις, αλλά και η τρόικα, επειδή ακριβώς επέβαλαν πολιτικές σκληρής λιτότητας. «Η τρόικα δεν είναι ένα κενό κέλυφος», επισημαίνουν με νόημα οι συντάκτες της έκθεσης.

Και προσθέτουν: «Η Ελλάδα απεικονίζεται ως μια χώρα, όπου τα δικαιώματα βάλλονται ανοικτά. Αυτό γίνεται αισθητό όχι μόνο σε τομείς όπως η εργασία και η υγεία, στους οποίους το κράτος επέβαλε μέτρα λιτότητας που είχαν αρνητικές επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά είναι ορατό και στην περιστολή των θεμελιωδών ελευθεριών, όπως η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης ή το δικαίωμα της έκφρασης τής διαφωνίας μέσω μιας ειρηνικής δημόσιας διαδήλωσης».

Σε κίνδυνο και οι δημοκρατικοί θεσμοί

Ωστόσο, η έκθεση της FIDH προχωρά κι ένα βήμα παραπέρα, σημειώνοντας ότι οι παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ελλάδα έχουν συνέπειες και σε αυτή καθαυτή την λειτουργία της δημοκρατίας. Στο σημείο αυτό επισημαίνεται πως «συντελέστηκαν παραβάσεις, μέσω πολιτικών και μέτρων που εφαρμόστηκαν έναντι της κρίσης, η υλοποίηση των οποίων οδήγησε σε κατάφωρη περιφρόνηση των κανονικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων».

«Ο τρόπος με τον οποίο υιοθετήθηκαν και εφαρμόστηκαν οι ασκούμενες πολιτικές δεν σεβάστηκαν, από τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα διεθνή πρότυπα, ακόμα και υπό το φως των εξαιρετικών περιστάσεων που χαρακτηρίζουν τη χρηματοπιστωτική κρίση», προστίθεται στην έκθεση.

Από το tvxs