«Σκοτεινή οικονομική δύναμη»
Τον σκοτεινότερο θεσμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, βάζει στο μικροσκόπιό της η διεθνής οργάνωση Transparency International (Διεθνής Διαφάνεια), εγείροντας σημαντικές ενστάσεις για την έλλειψη διαφάνειας και δημοκρατικής λογοδοσίας στις αποφάσεις και τη συνολική λειτουργία της.
Σε σχετική μελέτη που έδωσε χθες στη δημοσιότητα, η Transparency International τονίζει ότι ο αυξημένος ρόλος που απέκτησε η ΕΚΤ μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης το 2008 την έχει εκτρέψει από τη στενή της αποστολή και de facto την έχει εισαγάγει στο πεδίο των πολιτικών αποφάσεων, χωρίς όμως την απαιτούμενη επίβλεψη και λογοδοσία.
Υπεύθυνη γι’ αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό η περιβόητη ανεξαρτησία της με την οποία την προίκισαν οι αρχιτέκτονες του ευρωπαϊκού νομισματικού συστήματος στη συνθήκη του Μάαστριχ και η οποία περιορίζει την υποχρέωση λογοδοσίας. Η «προίκα» αυτή προσέδωσε στην ΕΚΤ εντυπωσιακή ισχύ και, σε συνδυασμό με την κρίση χρέους, της επέτρεψε να αναδειχτεί σε κυρίαρχη δύναμη της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης.
Με τις αποφάσεις της η ΕΚΤ έσωσε την Ε.Ε. από την κρίση. Από την άλλη πλευρά όμως εξανάγκασε με αυτές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε μνημόνια ακραίας λιτότητας, σε αμφιλεγόμενες μεταρρυθμίσεις και ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας.
Η έκθεση της «Διεθνούς Διαφάνειας» κάνει εκτεταμένη αναφορά στην Ελλάδα, θυμίζοντας ότι ως δανειστής της ύστατης καταφυγής η ΕΚΤ σταμάτησε αρκετές φορές από το 2010 να αποδέχεται ως εχέγγυο ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου υποχρεώνοντας τις τράπεζες της χώρας να δανείζονται ακριβότερα από την Τράπεζα της Ελλάδας μέσω του έκτακτου μηχανισμού χορήγησης ρευστότητας ΕLA.
Ενός μηχανισμού τον οποίο όμως το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ μπορεί -βάσει του άρθρου 14.4 του καταστατικού της και με πλειοψηφία 2/3- να μπλοκάρει οποτεδήποτε θεωρήσει ότι οι λειτουργίες του παραβιάζουν τις εργασίες και τους στόχους της.
Η Transparency International περιγράφει με λεπτομέρειες πώς το Δ.Σ. της ΕΚΤ χρησιμοποίησε αυτήν την εξουσία στη διάρκεια του 2015 προκειμένου να στραγγαλίσει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και να εξαναγκάσει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. σε συνθηκολόγηση με την τρόικα (της οποίας είναι μέλος) και το τρίτο Μνημόνιο.
Η έκθεση προειδοποιεί ότι για να μην επαναληφθεί η κρίση του ΕLA στην Ελλάδα ή οπουδήποτε αλλού θα χρειαστεί επανεξέταση και διόρθωση του μηχανισμού, με μείωση της τεχνοκρατικής εχεμύθειας και αύξηση της λογοδοσίας.
Η οργάνωση αναγνωρίζει τις βελτιώσεις στη διαφάνεια που έχει κάνει η ΕΚΤ με τη δημοσιοποίηση των ημερολογίων των μελών του Δ.Σ. και των πρακτικών των συνεδριάσεων, σημειώνει όμως ότι η αντιμετώπιση των συγκρουόμενων συμφερόντων της ΕΚΤ είναι ελαττωματική, ενώ η πολιτική προστασίας των ατόμων που αποκαλύπτουν τη διαφθορά απαρχαιωμένη.
Προχωρεί σε σειρά συγκεκριμένων συστάσεων για την ανεξαρτησία της, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την ακεραιότητα.
Aπό την πλευρά της η ΕΚΤ έσπευσε χθες με δελτίο Τύπου να καλωσορίσει τον διάλογο για τη διαφάνεια με ΜΚΟ επισημαίνοντας ότι διευκόλυνε το έργο της «Διεθνούς Διαφάνειας».
Από την ΕφΣυν