Γιατί τα σχολεία στη Φινλανδία δεν θα έχουν πια «μαθήματα»

21:36 | 25 Ιαν. 2016

Τελευταία ανανέωση 16:19 | 26 Ιαν. 2016

  

Εδώ και χρόνια, το φινλανδικό μοντέλο στην εκπαίδευση θεωρείται το πιο πετυχημένο στον κόσμο. Τώρα, οι εκπαιδευτικοί σ' αυτή τη χώρα της Βόρειας Ευρώπης πηγαίνουν τη μάθηση ένα βήμα παρακάτω!

Ερευνητές από όλο τον κόσμο προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να ανακαλύψουνποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας του συστήματος εκπαίδευσης στη Φινλανδία. Και πάνω που αρχίζουν να το κατανοούν, οι Φινλανδοί εκπαιδευτικοί παρουσιάζουν κάτι καινούριο και ακόμα πιο πρωτοποριακό. Πλέον στα σχολεία της χώρας τα παιδιά δεν θα διδάσκονται μαθήματα αλλά θέματα.

«Πρόκειται για μια σημαντική αλλαγή και είμαστε ακόμα μόνο στην αρχή», λέει η Liisa Pohjolainen, υπεύθυνη εκπαίδευση νέων και ενηλίκων στο Ελσίνκι. Ο λόγος για τον οποίο οι ειδικοί εκεί έκριναν ότι το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να αλλάξει έχει να κάνει με τη διαμόρφωση νέων αναγκών στο εργασιακό πεδίο. «Οι νέοι σήμερα χρησιμοποιούν ευρέως τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές», σχολιάζει ένας εκ των υπευθύνων του καινούριου προγράμματος. «Παλιότερα, για να δουλέψει κάποιος σε τράπεζα έπρεπε να έχει εκπαιδευτεί να κάνει μαθηματικούς υπολογισμούς, όμως τώρα αυτό έχει αλλάξει. Είναι σημαντικό να κάνουμε εκείνες τις αλλαγές στην εκπαίδευση, ώστε να παρέχει τις δεξιότητες που είναι απαραίτητες στην αγορά εργασίας και τη σύγχρονη κοινωνία».

Έτσι, το σύστημα που βασίζεται στα μαθήματα -μια ώρα ιστορία, μια ώρα γεωγραφία κ.λπ.- είναι ήδη παρελθόν στα Λύκεια της Φινλανδίας και έπεται συνέχεια. Τη θέση του πήρε αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν«διδασκαλία φαινομένων» ή θεμάτων. Για παράδειγμα, ένας μαθητής μπορεί να επιλέξει την κατεύθυνση «τουριστικές υπηρεσίες» και να διδάσκεται μαθηματικά, ξένες γλώσσες και δεξιότητες επικοινωνίας, στοιχεία που θα τον βοηθήσουν να κάνει σωστά τη δουλειά του εξυπηρετώντας πελάτες. Κάποιος άλλος που θέλει να συνεχίσει με περισσότερο ακαδημαϊκές σπουδές -π.χ. θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης- θα πρέπει να διδαχτεί οικονομικά, ιστορία, ξένες γλώσσες και γεωγραφία.

Οι αντιδράσεις

Και οι αλλαγές δεν σταματούν εδώ. Οι μαθητές εκεί δεν αντιμετωπίζονται σαν ένα «κοπάδι» που οφείλει να στέκεται παθητικά απέναντι από τον δάσκαλο και να ακούει την παράδοση ή να περιμένει πότε θα κληθούν να απαντήσουν σε ερωτήσεις. Αντίθετα, το μάθημα γίνεται σε μια λογική αλληλεπίδρασης, με τους μαθητές να δουλεύουν σε μικρές ομάδες για να λύσουν προβλήματα αλλά και να αναπτύξουν τις επικοινωνιακές δεξιότητές τους.

«Ο παλιός τρόπος διδασκαλίας εξυπηρετούσε τις ανάγκες του προηγούμενου αιώνα, όμως τα δεδομένα έχουν αλλάξει», σχολιάζει η επικεφαλής της ομάδας που σχεδίασε το νέο σύστημα. Ωστόσο, ακόμα και στην προηγμένη Φινλανδία, οι καινοτομίες αυτές δεν πέρασαν χωρίς αντιρρήσεις. Πολλοί δάσκαλοι αντιδρούν στην προοπτική να πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο είχαν μάθει να διδάσκουν. Μάλιστα, προβλέπεται ένα μικρό bonus στον μισθό όσων εκπαιδευτικών συμφωνήσουν να συμμετάσχουν σ' αυτό το νέο πρότυπο διδασκαλίας. Αυτή τη στιγμή, το 70% των καθηγητών γυμνασίου έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους στο νέο σύστημα. Και σύμφωνα με την εμπειρία όσων συμμετείχαν, πλέον δεν θα επέστρεφαν για κανένα λόγο στο παλιό! Αλλά και οι μαθητές φαίνεται πως ευνοούνται. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί τα τελευταία δύο χρόνια, όταν άρχισαν σταδιακά οι αλλαγές, τα αποτελέσματα των μαθητών σε εξετάσεις έχουν βελτιωθεί. Στόχος είναι  το καινούριο σύστημα να εφαρμόζεται σε όλα τα σχολεία της χώρας μέχρι το 2020.

Οι αλλαγές στα δημοτικά σχολεία

Στο μεταξύ, ξεκινά και στα δημοτικά σχολεία ένα νέο πρωτοποριακό σύστημα, που ονομάζεται Playful Learning Centre. Βασικός άξονάς του είναι η μάθηση μέσω της συζήτησης και των παιχνιδιών σε ηλεκτρονικό υπολογιστή που δίνουν μια πιο διασκεδαστική προσέγγιση στη μάθηση για τα μικρά παιδιά. «Στόχος μας είναι η Φινλανδία να γίνει ο πιο πρωτοποριακή χώρα σε ό,τι αφορά το συνδυασμό παιχνιδιού και εκπαίδευσης», λέει ο Olavi Mentanen, διευθυντής του project Playful Learning Centre.

Ένα παράδειγμα: Σκεφτείτε ότι βρίσκεστε μέσα σε μια τάξη δημοτικού σχολείου της Φινλανδίας. Στον πίνακα υπάρχει ο χάρτης της Ευρώπης. Οι μαθητές καλούνται να συνδυάσουν διαφορετικά καιρικά φαινόμενα με διαφορετικές χώρες. Π.χ. σήμερα έχει συννεφιά στη Φινλανδία, ηλιοφάνεια στην Ελλάδα και ομίχλη στη Δανία. Με αυτό τον τρόπο διδάσκονται ταυτόχρονα Γλώσσα, Γεωγραφία και Φυσική. «Θέλουμε οι μαθητές να μαθαίνουν με έναν τρόπο που τους δίνει χαρά, έμπνευση και δεν προκαλεί στρες», εξηγεί ο δάσκαλος της τάξης. Την ίδια στιγμή, στο διάδρομο, τα παιδιά μιας άλλης τάξης παίζουν σκάκι ενώ κάποια άλλα τρέχουν από τάξη σε τάξη προσπαθώντας να συλλέξουν πληροφορίες για χώρες της Αφρικής. Οι εκπαιδευτικοί χαρακτηρίζουν αυτό τον τρόπο «χαρούμενη γνώση». Και έχουν δίκιο, έτσι δεν είναι;

Πηγή: Mamamia

Υποψήφιοι... άστεγοι μισό εκατομμύριο Αθηναίοι

astegoi.jpg

Αυτός ο αόρατος πληθυσμός που αντιμετωπίζει υψηλή στεγαστική επισφάλεια και κυμαίνεται σε 94.000-514.000 άτομα είναι από τα σημαντικότερα ευρήματα της μελέτης «Κοινωνική επισφάλεια και έλλειψη στέγης στην Αθήνα | EUROKINISSI/ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

26.01.2016, 13:58 | Ετικέτες:  άστεγοι, φτώχεια, λιτότητα, ανεργία, πρόσφυγες, νοικοκυριά, ΓΣΕΕ,δήμοι, δάνεια

Συντάκτης: 

Ιωάννα Σωτήρχου

Οτι αυξήθηκε ο αριθμός των αστέγων, των ανθρώπων που κοιμούνται σε δημόσιους χώρους, είναι κάτι που όλοι το έχουμε αντιληφθεί και ενδεχομένως αναμενόμενο στην εποχή της μεγαλύτερης κρίσης που έχει πλήξει τη χώρα μεταπολιτευτικά.

Αν κανείς συνυπολογίσει και την αναπάντεχα υψηλή προσφυγική ροή σε μια απροετοίμαστη να υποδεχτεί τους πρόσφυγες πόλη, οι οποίοι βρήκαν προσωρινό καταφύγιο σε πάρκα και πλατείες, σχηματίζει μια εικόνα για την ορατή όψη του φαινομένου.

Ομως αυτό που τρομάζει είναι οι πανευρωπαϊκά πρωτοφανείς διαστάσεις της αόρατης πλευράς της στεγαστικής επισφάλειας.

Ο λόγος για το 95% των φτωχών νοικοκυριών στο λεκανοπέδιο, για τα οποία χτυπά ο συναγερμός της «χείριστης στεγαστικής ανάγκης», καθώς το στεγαστικό κόστος υπερβαίνει τις οικονομικές δυνατότητές τους.

Μιλάμε για περισσότερα από μισό εκατομμύριο άτομα, το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. των 27 και υπερδιπλάσιο του κοινοτικού μέσου όρου. Το εύρος της έλλειψης στέγης περιλαμβάνει ακόμη και τα περίπου 94.000 άνεργα άτομα που διαβιούν σε ακατάλληλες συνθήκες, συνωστισμού.

Η μελέτη

Αυτός ο αόρατος πληθυσμός που αντιμετωπίζει υψηλή στεγαστική επισφάλεια και κυμαίνεται σε 94.000-514.000 άτομα είναι από τα σημαντικότερα ευρήματα της μελέτης «Κοινωνική επισφάλεια και έλλειψη στέγης στην Αθήνα.

Διαδρομές αποκλεισμού και ένταξης», που δημοσιοποίησε το Παρατηρητήριο Οικονομικών και Κοινωνικών Εξελίξεων του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, με συγγραφείς τους επίκουρους καθηγητές στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης Βασίλη Αράπογλου και Κώστα Γκούνη, τη δρα ΕΜΠ Δήμητρα Σιατίτσα και τη νομικό Δήμητρα Σουλελέ.

Πέρα από τα στοιχεία που δίνουν το μέγεθος αλλά και τη δριμύτητα της απειλής για ολόκληρες κοινωνικές τάξεις, στη μελέτη αναδεικνύεται και η κρατική ολιγωρία:

«Χαρακτηριστικό των αντιφάσεων του διαχειριστικού τρόπου αντιμετώπισης της ακραίας φτώχειας αποτελεί το ότι η προστασία των αστέγων κατοχυρώθηκε σχετικά πρόσφατα ως μέρος των προϋποθέσεων του δεύτερου μνημονίου και των σχετικών μεταρρυθμίσεων στο σύστημα υγείας και πρόνοιας (Ν. 4052/2012)».

Στον δρόμο

● Ο αριθμός των κυριολεκτικά αστέγων που κοιμούνται στον δρόμο σχεδόν τετραπλασιάστηκε σε δύο χρόνια: από 630 που υπολογίζονταν με την απογραφή του 2011, δύο χρόνια μετά, το 2013, έφτασαν τους 2.360.

Αν θέλει κανείς να συμπληρώσει μερικές ψηφίδες που συνθέτουν την εικόνα, οφείλει να συνυπολογίσει τους εκατοντάδες χιλιάδες που ξέβρασε το κύμα του πολέμου στις ακτές μας και έφτασαν στην Αθήνα: ενδεικτικά αναφέρονται τα 400 άτομα στο Πεδίον του Αρεως το περασμένο καλοκαίρι, τα περίπου 200 στην πλατεία Βικτωρίας στη συνέχεια, αλλά και οι 4.656 πρόσφυγες που πέρασαν από τις 15 Αυγούστου ώς τις 10 Σεπτεμβρίου από το ανοιχτό κέντρο φιλοξενίας προσφύγων με μέση διαμονή τις τρεις μέρες πριν φύγουν για τα βόρεια σύνορα της χώρας.

● Ομως ευάλωτοι δεν είναι μόνον οι παραπάνω. Ακόμη μία βασική κατηγορία είναι τα άτομα που στερούνται κατοικίας και διαβιούν σε ξενώνες, προνοιακά-σωφρονιστικά ιδρύματα ή άλλα προσωρινά καταλύματα και το 2013 ανέρχονταν σε 15.436, ενώ εδώ διατυπώνονται ερωτήματα για τους «φιλοξενούμενους» στα ψυχιατρεία και την τύχη τους, αφότου αυτά κλείσουν, καθώς δεν έχει εξασφαλιστεί η μετεγκατάστασή τους.

«Νεοάστεγοι»

Η πιο διευρυμένη πληθυσμιακά ομάδα, όμως, είναι αυτή που η διεθνής τυπολογία τη χαρακτηρίζει ως άτομα που διαβιούν σε επισφαλή κατοικία και βρίσκονται αντιμέτωπα με τη σοβαρή απειλή να χάσουν τη στέγη τους για οικονομικούς, νομικούς ή κοινωνικούς λόγους.

Ετσι, τον όρο «εργαζόμενος φτωχός» συμπληρώνει αυτός του «νεοάστεγου», ο οποίος προέρχεται από τα μεσαία και φτωχά εισοδήματα που πλήττονται λόγω της οικονομικής κρίσης (αύξηση ανεργίας, μείωση εισοδημάτων, περικοπές στην πρόνοια): «Ενα πολύ εκτεταμένο φάσμα της μη ορατής στεγαστικής επισφάλειας αφορά όλο και περισσότερα νοικοκυριά και σχετίζεται με την οικονομική αδυναμία ανταπόκρισης στο κόστος της κατοικίας».

Οι ερευνητές προσπάθησαν να εντοπίσουν την επισφάλεια τόσο στον τομέα της ενοικιαζόμενης στέγης όσο και στον τομέα ιδιόκτητης κατοικίας που βαρύνεται με δάνειο ή άλλα χρέη, χρησιμοποιώντας από τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία τον δείκτη που αναφέρεται στο ποσοστό του πληθυσμού που ζει σε νοικοκυριά, όπου οι συνολικές δαπάνες κατοικίας ξεπερνούν το 40% του διαθέσιμου εισοδήματος.

Ποσοστά-ρεκόρ

Από τα στοιχεία της EUROSTAT για το 2015 διαπίστωσαν ότι το κόστος κατοικίας ξεπερνά τις αντοχές στα φτωχότερα νοικοκυριά, στα οποία οι συνθήκες διαβίωσης έχουν επιδεινωθεί δραματικά: το ποσοστό του πληθυσμού σε ακραία στέρηση σχεδόν διπλασιάστηκε σε μία τετραετία από 11,6% το 2009 σε 21,5% το 2013, ενώ το ίδιο διάστημα το ποσοστό επιβάρυνσης κόστους κατοικίας στο φτωχότερο 20% των νοικοκυριών από 67,7% έφτασε στο 95%.

Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε.-27 και υπερδιπλάσιο του μέσου όρου. Δεδομένα που πρακτικά σημαίνουν ότι σχεδόν όλοι οι φτωχοί εμπίπτουν στην κατηγορία που στις ΗΠΑ ονομάζεται «χείριστη στεγαστική ανάγκη».

Προσαρμόζοντας τον όρο στην ελληνική πραγματικότητα, οι ερευνητές κατέληξαν σε έναν σύνθετο δείκτη φτώχειας και αποκλεισμού (χαμηλό εισόδημα, άνεργα μέλη ή υποαπασχολούμενα), υπολογίζοντας ότι αφορά 514.000 άτομα στη μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας, το 13%-14% του πληθυσμού, ή 305.000 Ελληνες και 209.000 αλλοδαπούς.

● Επίσης στον σχετικό πίνακα αναφέρουν ότι 10.000 άτομα είναι αντιμέτωπα με εντολή κατάσχεσης ιδιόκτητης κατοικίας για χρέη ή πλειστηριασμούς και επιπλέον 5.000 είχαν σε βάρος τους δικαστική εντολή αναγκαστικής έξωσης από ενοικιαζόμενη κατοικία.

● Για την ακριβέστερη αποτύπωση του προβλήματος, υπολόγισαν ακόμη έναν δείκτη που αφορά άνεργους ενοικιαστές σε συνθήκες συνωστισμού, εκτιμώντας ότι αφορά 93.920 άτομα στη μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας ή το 2,3% του πληθυσμού ανεργίας.

Με βάση αυτούς τους παράγοντες, οι ερευνητές εκτιμούν ότι το μέγεθος του πληθυσμού που αντιμετωπίζει υψηλή στεγαστική επισφάλεια κυμαίνεται από 94.000 -514.000 άτομα.

Σε ακατάλληλες συνθήκες

● Στη μελέτη αναφέρεται ακόμη η κατηγορία της ακατάλληλης κατοικίας, δηλαδή όσων διαμένουν σε προσωρινά, πρόχειρα και ακατάλληλα για κατοίκηση καταλύματα ή σε κατοικίες μαζί με μεγάλο αριθμό ανθρώπων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat του 2013, τα ποσοστά στεγαστικού συνωστισμού στην Ελλάδα ήταν 28% σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, 42% για φτωχά νοικοκυριά (κάτω του 60% του μέσου εθνικού διαθέσιμου εισοδήματος), 31% για ενοικιαστές και 60% για τους αλλοδαπούς.

● Από τα στοιχεία της απογραφής του 2011 και ορίζοντας το όριο του συνωστισμού στα 20 τ.μ. ανά άτομο προκύπτει ότι το 22% του πληθυσμού της Αττικής (ή 842.741 άτομα) διαβιοί σε συνθήκες συνωστισμού, με πολύ μεγαλύτερο ποσοστό για τον αλλοδαπό πληθυσμό (207.326 ή 51%) απ’ ό,τι για τον ντόπιο πληθυσμό (635.415 ή 18,5%).

Στην Αττική καταγράφηκαν 7.950 άτομα σε μη-συμβατική κατοικία και 13.651 σε καταλύματα ακατάλληλα για κατοίκηση, με τους δυτικούς δήμους της Αττικής και τις δυτικές γειτονιές της Αθήνας να συγκεντρώνουν υψηλές τιμές σε ακατάλληλα καταλύματα, ανεργία, συνωστισμό.

● Στις συνθήκες διαβίωσης σε ακατάλληλη κατοικία εντάσσονται και 142.000 άτομα σε κατοικίες χωρίς θέρμανση και 18.902 κατοικίες χωρίς αποχέτευση, ενώ ενδεικτικές της ενεργειακής φτώχειας θεωρούνται οι 37.332 αιτήσεις στην Αττική (χωρίς τα νησιά) για επανασύνδεση και δωρεάν ρεύμα στο πρόγραμμα της ανθρωπιστικής κρίσης του υπουργείου Εργασίας.

● Μία καίρια παρατήρηση είναι ότι οι μετανάστες είναι η κοινωνική ομάδα που αντιμετωπίζει τις χειρότερες συνθήκες στέγασης, τόσο στον ιδιωτικό ενοικιαζόμενο τομέα όσο και στα κέντρα κράτησης νεοεισερχομένων και προσφύγων όπου επικρατούσαν απάνθρωπες συνθήκες.

Κριτική-προτάσεις

Στη μελέτη, πέρα από κριτική στο νεόκοπο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο -το σύστημα φροντίδας ανταποκρίνεται με αποσπασματικό τρόπο, μεταφέροντας ευθύνες χωρίς πόρους στην κοινωνία των πολιτών, ευθύνες που την υπερβαίνουν- κατατίθενται και προτάσεις για τη διαχείριση του στεγαστικού προβλήματος, λαμβάνοντας υπόψη και τις εμπειρίες χωρών που το αντιμετώπισαν αποτελεσματικά.

Ανάμεσα σε άλλα, προτείνεται η προσφορά κενών-εγκαταλειμμένων σπιτιών, στεγαστικό απόθεμα που, αν ανακαινισθεί, μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για την αναβάθμιση γειτονιών, η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής, καθώς και η εφαρμογή υποστηρικτικών δράσεων μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας, ενώ επισημαίνεται η επιτακτική ανάγκη διερεύνησης των αναγκών του άστεγου πληθυσμού για τον σχεδιασμό συγκεκριμένων δράσεων ανακούφισής του.

Δήμος Αθηναίων - θερμαινόμενοι χώροι

Καταφύγιο από το κρύο

Εκατοντάδες πολίτες που συγκαταλέγονται στους άστεγους και στις ευπαθείς ομάδες βρήκαν καταφύγιο την εβδομάδα που μας πέρασε στους θερμαινόμενους χώρους που άνοιξε ο Δήμος Αθηναίων για την προστασία από το κρύο.

Ενδεικτικά, μόνο το Σαββατοκύριακο, 183 άτομα βρέθηκαν στη Λέσχη Φιλίας Αγίου Παύλου και το Πολιτιστικό Κέντρο Γκράβας, με τα 135 να διανυκτερεύουν.

Από τη Δευτέρα έως την Παρασκευή είχαν φιλοξενηθεί άλλα 195 άτομα.

Μαζί με τους ανθρώπους του δήμου κινητοποιήθηκαν και πραγματοποίησαν επιτόπιες παρεμβάσεις ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, η PRAKSIS, η EMFASIS και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα που παρείχαν ιατροφαρμακευτική βοήθεια σε όσους τη χρειάστηκαν.

Από την Εφημερίδα των Συντακτών

Παιδεία: ποια συναίνεση; 

(Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών 20-1-16) 

paideia_sxoliki_aithousa.jpg

Οι σύγχρονες θεωρίες μάθησης έχουν καταλήξει ότι η ενεργός, θεματική, ομαδική και ερευνητική μάθηση έχει καλύτερα αποτελέσματα από την παροχή τεμαχισμένης γνώσης | EUROKINISSI/ ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΛΛΙΑΡΑΣ

20.01.2016, 15:16 | Ετικέτες:  Παιδεία, εκπαίδευση, σχολεία, μαθητές, καθηγητές, εκπαιδευτικοί,τεχνολογία

Συντάκτης: 

Ολύμπιος Δαφέρμος*

Αλλη μια φορά εθνικός διάλογος για την παιδεία, έστω και αν οι προηγούμενοι δεν άφησαν τίποτα. Και δεν άφησαν τίποτα γιατί το ζήτημα της παιδείας έχει ισχυρή την ιδεολογική διάσταση.

Ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας του σχολείου, έμμεσα, και η επιλογή της διδακτέας ύλης, άμεσα, επηρεάζουν τη διαμόρφωση του τρόπου σκέψης, την αντίληψη, τη συμπεριφορά, τις αξίες και τις στάσεις των μαθητών, άρα και τη θέση τους απέναντι στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Η εκπαίδευση διαμορφώνει ή προσπαθεί να διαμορφώσει την προσωπικότητα του νέου ανθρώπου. Επομένως ποια συναίνεση μπορεί να επιτευχθεί μεταξύ πολιτικών δυνάμεων με διαφορετική ιδεολογία; Ας πάρουμε τρία παραδείγματα που αφορούν τρεις διαφορετικές ιδεολογίες.

Αν οι νεοναζί οργάνωναν την εκπαίδευσή τους θα προσπαθούσαν να διαμορφώσουν συνειδήσεις αυταρχικές, υπάκουες, δογματικές, αντιδημοκρατικές, φανατικές, ρατσιστικές, βίαιες, φιλοπόλεμες κ.ά.

Στα γερμανικά σχολεία των ναζί δίδασκαν τη φυλετική βιολογία και είχαν πέντε ώρες την ημέρα σωματική άσκηση, για λόγους πειθαρχίας και ως προετοιμασία για τη στρατιωτική εκπαίδευση.

Η διδακτέα ύλη είχε έντονα προπαγανδιστικό χαρακτήρα. Ηταν θεσμός πολιτικού και ιδεολογικού ελέγχου. Ηθελαν να διαπλάσουν το άτομο-ναζί.

Αν ένας ακραίος νεοφιλελεύθερος, καλός μαθητής του Φρίντμαν, οργάνωνε το σχολείο του, θα προσπαθούσε να διαμορφώσει προσωπικότητες που θα τις χαρακτήριζε ο ατομισμός, ο εγωισμός (έναντι του κοινού καλού), ο ανταγωνισμός, ο ωφελιμισμός, ο καταναλωτισμός, η τάση απόκτησης χρήματος και δημοσιότητας, η κοινωνική σκληρότητα και ο αμοραλισμός.

Αν, τέλος, η Αριστερά, που δεν ξεχνά τον ουμανισμό της, οργάνωνε το εκπαιδευτικό της σύστημα, θέλω να πιστεύω ότι θα ήθελε να διαμορφώσει προσωπικότητες με στέρεη γενική παιδεία ανοιχτών οριζόντων, που θα τις χαρακτήριζε ο ανθρωπισμός, η σφαιρική προσέγγιση της γνώσης, η δημοκρατική συνείδηση, η συνεργασία, η ευθύνη, η κοινωνική συνείδηση, η αποδοχή του διαφορετικού, η κριτική-ανατρεπτική σκέψη, η αλληλεγγύη, η δημιουργικότητα, η πρωτοβουλία, η ανιδιοτέλεια, η ισότητα, η ικανότητα αντιμετώπισης του απρόσμενου, η ηθική, η αξιοπρέπεια και η γενναιοδωρία.

Είναι φανερό πως τα τρία αυτά αξιακά συστήματα τα χωρίζει χάος. Επομένως ποια συναίνεση και με ποιους; Εκτός αν θέλουμε να μερεμετίσουμε το ήδη υπάρχον σύστημα.

Σήμερα στην παραγωγική διαδικασία, που έχει ενσωματώσει τις νέες τεχνολογίες, η οργάνωση της εργασίας βασίζεται στις πολυεπιδέξιες, πολυειδικευμένες ημιαυτόνομες ομάδες εργασίας, οι οποίες καλούνται, όχι μόνο να παράγουν προϊόντα, αλλά να καινοτομούν σε μεθόδους και προϊόντα, να έχουν την ευθύνη της εργασίας τους, να συνεργάζονται αρμονικά τόσο μεταξύ τους όσο και με τις άλλες ομάδες με τις οποίες δημιουργούν δίκτυα, να είναι επινοητικές, να παίρνουν πρωτοβουλίες, να διαθέτουν κριτικό-ανατρεπτικό πνεύμα, να γνωρίζουν το σύνολο της παραγωγικής διαδικασίας και να διαθέτουν ευελιξία.

Η ομάδα αναλαμβάνει ολοκληρωμένα έργα και όχι κάποιο τμήμα τους. Στο πλαίσιο της λειτουργίας της ομάδας ενθαρρύνεται η έκφραση διαφορετικής γνώμης.

Μια αριστερή εκπαίδευση, όπως περιγράφηκε παραπάνω, είναι προφανές ότι προετοιμάζει καλύτερα τον νέο εργαζόμενο για την ένταξή του στην παραγωγική διαδικασία.

Επιπλέον τον εφοδιάζει με εκείνες τις γνώσεις και τις ικανότητες ώστε να είναι σε θέση να καταλαβαίνει το, όλο και πιο σύνθετο, παγκοσμιοποιημένο γίγνεσθαι. Τον βοηθά, δηλαδή, να γίνει πολίτης και να παίρνει υπεύθυνη θέση απέναντι στα πολιτικά πράγματα. Τον βοηθά, επίσης, να συγκροτήσει το δικό του νόημα και να μην υιοθετεί άκριτα νοήματα άλλων.

Το σημερινό δασκαλοκεντρικό σχολείο της αποστήθισης, της τεμαχισμένης γνώσης, του κομφορμισμού και της συμμόρφωσης δεν μπορεί να εκπαιδεύσει ανθρώπους έτσι που να μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις τού σήμερα και του αύριο.

Οι νέοι άνθρωποι θα πρέπει να μπορούν να φτιάξουν τον δικό τους κόσμο και να «απαντήσουν» στην απειλή της περιβαλλοντικής καταστροφής και στην οικονομική ανισότητα που στέλνει εκατομμύρια ανθρώπους στη φτώχεια και την εξαθλίωση.

Οι σύγχρονες θεωρίες μάθησης, έπειτα από μελέτες και έρευνες δεκαετιών, έχουν καταλήξει ότι η ενεργός, θεματική, ομαδική και ερευνητική μάθηση έχει καλύτερα αποτελέσματα από την παροχή τεμαχισμένης γνώσης σε ένα πλαίσιο ανταγωνιστικής και μετωπικής διδασκαλίας.

Μέσω αυτών των τρόπων μάθησης αναπτύσσονται οι κοινωνικές δεξιότητες (συνεργασία, αλληλεγγύη, πρωτοβουλία, επινοητικότητα, ανάληψη ευθύνης, ενσυναίσθηση κ.ά.), αναπτύσσεται η ικανότητα για σφαιρική προσέγγιση της πραγματικότητας, μαθαίνουν οι μαθητές πώς να μαθαίνουν, αναπτύσσεται η κριτική ικανότητα, η αναλυτική και συνθετική σκέψη, προάγεται η αντιρατσιστική στάση, αξιοποιώντας και όχι αποκλείοντας τη διαφορετικότητα, και δίνονται στους μαθητές ευκαιρίες να ανιχνεύσουν τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά τους. Επίσης, αναπτύσσεται η δημοκρατική και η κοινωνική συνείδηση των νέων ανθρώπων.

Σήμερα η Αριστερά θα μπορούσε να επιχειρήσει, πειραματικά, ένα αντιαυταρχικό σχολείο ανοιχτό όλη τη μέρα, σε συνεχές δούναι και λαβείν με την τοπική κοινότητα, οργανωμένο στη βάση εργαστηρίων και σπουδαστηρίων, που θα επιτρέπει και θα προτρέπει τους μαθητές να πειραματίζονται και να ερευνούν, να συντάσσουν ομαδικές και ατομικές εργασίες και να κατασκευάζουν έργα.

Μέσα από αυτήν τη διαδικασία κάθε μαθητής, ακολουθώντας τον δικό του δρόμο με τον δικό του ρυθμό, δίχως ανταγωνισμούς, αλλά με συνεργασία, ανακαλύπτει τον εαυτό του και καλλιεργεί τις δεξιότητές του, αναπτύσσοντας ολόπλευρα την προσωπικότητά του.

Ενα σχολείο δίχως τάξεις και ηλικιακές ταξινομήσεις γίνεται ελκυστικό, γοητευτικό και παραγωγικό, προετοιμάζοντας τους μαθητές του για μια δυναμική και όχι κομφορμιστική ένταξη στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει ένα τέτοιο σχολείο. Η Αριστερά, στο σύνολό της, είναι οργανωμένη ιεραρχικά και συγκεντρωτικά, γεγονός που, εν μέρει τουλάχιστον, την ακυρώνει. Επιπλέον δεν έχει να επιδείξει κάποιο σχολείο το οποίο στόχευε να δημιουργήσει χειραφετημένες και αυτόνομες προσωπικότητες.

Τα εμβληματικά σχολεία, όπως το Σάμερχιλ, το σύγχρονο σχολείο του Φερέρ ή το Πειραματικό Λύκειο του Οσλο κ.ά. περισσότερο εντάσσονται στον ελευθεριακό χώρο παρά στην Αριστερά! Ιδωμεν.

ΥΓ.1 Ολες οι μεταρρυθμίσεις στη Μεταπολίτευση, αν εξαιρέσουμε το Πολυκλαδικό Λύκειο και κάποιες περιθωριακές ρυθμίσεις, στάθηκαν μόνο στη δομή και την οργάνωση της εκπαίδευσης και όχι στη μαθησιακή διαδικασία. Αγνόησαν, δηλαδή, την «καρδιά» του όλου ζητήματος.

ΥΓ.2 Οχι άλλη πρόχειρη μεταρρύθμιση στην πολύπαθη ΤΕΕ. Οποιες αλλαγές και να γίνουν δεν πρόκειται να βελτιωθεί. Αυτό έχει δείξει η εμπειρία (μάλλον και παγκόσμια). Ο μόνος τρόπος βελτίωσής της είναι η ενοποίησή της με τη γενική εκπαίδευση. Η εμπειρία του Πολυκλαδικού Λυκείου αυτό έδειξε.

* επίτιμος σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Πωλητήρια αξιολογήσεων έναντι αμοιβής

oikoi_axiologisis.jpg

Σαν να μην άλλαξε τίποτα από το 2008, οι γνωστοί οίκοι συνεχίζουν να λειτουργούν με βάση τις αμφιλεγόμενες πρακτικές του παρελθόντος, αψηφώντας παντελώς κανονισμούς και νομοθεσία | AP PHOTO/ RICHARD DREW

18.01.2016, 17:31 | Ετικέτες:  οικονομία, κρίση, ΗΠΑ, χρηματοπιστωτικός τομέας

Συντάκτης: 

Μπάμπης Μιχάλης

Εμειναν ατιμώρητοι, γι’ αυτό και συνεχίζουν να λειτουργούν ως... «ψιλικατζίδικα αξιολογήσεων».

Ο λόγος για τους γνωστούς οίκους αξιολόγησης, οι οποίοι οκτώ χρόνια μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers και το κραχ στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα συνεχίζουν να λειτουργούν με βάση τις αμφιλεγόμενες πρακτικές του παρελθόντος αψηφώντας παντελώς κανονισμούς και νομοθεσία.

Οι οίκοι αξιολόγησης διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία της φούσκας στην αμερικανική αγορά στεγαστικής πίστης την προηγούμενη δεκαετία και το οδυνηρό σκάσιμό της, που προκάλεσε ζημιές τρισ. δολαρίων, κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ύφεση και χρόνια καθίζηση της παγκόσμιας οικονομίας, εκατομμύρια άστεγους και άνεργους σε όλον τον πλανήτη.

Εχοντας ως βασικούς τους πελάτες τούς εκδότες των χρηματοπιστωτικών προϊόντων, οι οίκοι είχαν ανέκαθεν συμφέρον να κάνουν ό,τι οι τελευταίοι τούς ζητούν, να τους προσφέρουν τις υψηλότερες αξιολογήσεις.

Επί της ουσίας, η δουλειά τους με τα χρόνια ήταν να πουλούν αξιολογήσεις, ήταν «ψιλικατζίδικα αξιολογήσεων».

Σ’ αυτό το πλαίσιο, επί σειρά ετών αξιολογούσαν με την υψηλότερη βαθμίδα ΑΑΑ όχι μόνο τα ασφαλή επενδυτικά προϊόντα που οι εκδότες των χρηματοπιστωτικών προϊόντων τούς ανέθεταν να αποτιμήσουν αλλά και «σκουπίδια με χαρτί περιτυλίγματος» που δεν άξιζαν δεκάρα, όπως τα γνωστά «τοξικά» ομόλογα που δομήθηκαν από τα ενυπόθηκα δάνεια υψηλού κινδύνου στις ΗΠΑ.

Προκειμένου να μη χάσουν πελάτες, οι οίκοι δεν δίστασαν να βάλουν στην άκρη εσωτερικούς ελέγχους, ποσοτικά μοντέλα, πρότυπα αξιολόγησης, κανόνες που όφειλαν να τηρούν προκειμένου η εκτίμησή τους να είναι αντικειμενική και ασφαλής για τους επενδυτές.

«Αξιολογούμε κάθε συμφωνία, κάθε προϊόν που μας φέρνουν. Θα μπορούσαν να έχουν δομηθεί από... αγελάδες, εμείς θα τα αξιολογήσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά εκείνη την εποχή σε email που αποκαλύφθηκε στις έρευνες του Κογκρέσου υπάλληλος της Standard & Poor’s.

Παραβιάζουν κανονισμούς

Παρ’ όλα αυτά οι οίκοι, όπως και αρκετοί άλλοι υπεύθυνοι της κρίσης, δεν πλήρωσαν για την τεράστια ζημιά που προκάλεσαν. Τους επετράπη μετά την κρίση η διατήρηση τόσο του παραπάνω διάτρητου από τη σύγκρουση συμφερόντων επιχειρηματικού μοντέλου όσο και της σημασίας των αξιολογήσεών τους για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Πρόσφατη έκθεση, που δημοσιοποίησε το Γραφείο Πιστωτικών Αξιολογήσεων (OCR) της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (SEC), αλλά «χάθηκε» μέσα στις γιορτές, έδειξε ότι απούσης της τιμωρίας και της ισχυρής επιβολής των κανονισμών, οι οίκοι δεν άλλαξαν καθόλου τη συμπεριφορά τους.

Η έκθεση τoυ OCR δεν ταυτοποιεί, δυστυχώς, τους οίκους αξιολόγησης που παραβιάζουν τους κανονισμούς και έχουν πλημμελείς εσωτερικούς ελέγχους.

Τους κατατάσσει όμως σε μεγάλους και μικρούς, όπου μεγάλοι είναι οι γνωστοί Standard & Poor’s, Moody’s, Fitch, ενώ μικροί 7 μικρότερες αμερικανικές εταιρείες αξιολόγησης.

Μεταξύ των δεκάδων παραβιάσεων των κανονισμών και των... ρηξικέλευθων πρακτικών που ξεσκεπάζει η έκθεση διαπιστώνονται και τα παρακάτω:

① Σε αναρίθμητες περιπτώσεις δύο από τους μεγάλους οίκους και ένας από τους μικρούς δεν τηρούσαν τις πολιτικές και τις διαδικασίες των αξιολογήσεών τους, τα κριτήρια ή δεν εφάρμοζαν τα ποσοτικά τους μοντέλα.

② Ενας υπάλληλος μεγάλου οίκου παρατήρησε ένα λάθος στους υπολογισμούς που έγιναν για την εξαγωγή μιας αξιολόγησης.

Ωστόσο, ο οίκος δεν αποκάλυψε ούτε το λάθος ούτε τις επιπτώσεις του στις μεταγενέστερες δημοσιεύσεις. Αντίθετα, περιέγραφε σ’ αυτές με ανακρίβεια τη μεθοδολογία που χρησιμοποίησε για κάποιες από τις επίσημες αξιολογήσεις του.

③ Παρ’ ότι οι αναλυτές ενός μεγάλου οίκου πληροφορήθηκαν τα λάθη εξωτερικών μοντέλων που χρησιμοποιούσαν για τον καθορισμό των αξιολογήσεων, κανείς δεν αποτίμησε τις επιπτώσεις τους ούτε μίλησε στους υπόλοιπους υπαλλήλους, όπως όφειλε βάσει των κανονισμών. Οι αξιολογήσεις του οίκου συνέχισαν να... πέφτουν μέσα.

④ Οι πολιτικές και οι ενέργειες που θέσπισε ένας μεγάλος οίκος δεν εμπόδισαν «άνισες, άδικες και καταχρηστικές πρακτικές» που απαγορεύονταν.

Αποτέλεσμα αυτών ήταν μάλιστα η εθελούσια αξιολόγηση σε εκδότη χρηματοπιστωτικών προϊόντων, κίνητρο της οποίας ήταν η μεγέθυνση του μεριδίου αγοράς.

Με άλλα λόγια, ο εν λόγω οίκος προκειμένου να κερδίσει δουλειές από τον εν λόγω εκδότη των χρεογράφων πρόσφερε καλύτερες αξιολογήσεις απ’ ό,τι οι ανταγωνιστές του, χωρίς καν ο τελευταίος να τις έχει ζητήσει.

⑤ Σε μεγάλο οίκο δύο διαβαθμίσεις που χορηγήθηκαν σε ένα χρηματοπιστωτικό προϊόν από την επιτροπή αξιολογήσεων άλλαξαν κατόπιν σύστασης των ανώτερων στελεχών.

⑥ Διαπιστώθηκε αδυναμία ελέγχου, διεξαγωγής έρευνας ή αποκάλυψης πιθανής σύγκρουσης συμφερόντων τόσο σε μεγάλους όσο και μικρούς οίκους.

⑦ Τέσσερις μικρότεροι οίκοι δεν είχαν επαρκείς διαδικασίες, πολιτικές ή ελέγχους που να εστιάζουν στη σύγκρουση συμφερόντων ή να αποκαλύπτουν επαρκώς πιθανή σύγκρουση συμφερόντων.

⑧ Ανώτερος αξιωματούχος μεγάλου οίκου παραβιάζοντας τις πολιτικές αυτού έστειλε email προς το προσωπικό που ήταν επιφορτισμένο με την ανάπτυξη των κριτηρίων και την ανάλυση για τις αξιολογήσεις.

Με αυτό τούς πληροφορούσε για την απόφαση εκδότη να αποσύρει την αξιολόγηση λόγω αναθεώρησης των κριτηρίων του από τον οίκο. Οταν οι πωλήσεις επηρεάζουν την αξιολόγηση...

⑨ Σε ένα μικρότερο οίκο υπήρξαν αρκετές φορές που ανώτερος αναλυτής έστελνε email που περιείχαν πληροφορίες για τις προμήθειες των πελατών και των υποψήφιων πελατών και κάποιοι εκ των αναλυτών ενεπλάκησαν μάλιστα σε πωλήσεις και δραστηριότητες μάρκετινγκ.

⑩ Διαπιστώθηκε αδυναμία στις πολιτικές ελέγχου του χαρτοφυλακίου του προσωπικού των οίκων. Σε έναν μεγάλο οίκο, αναλυτής που θα έπρεπε να είχε εξαιρεθεί λόγω των τίτλων που κατείχε στο χαρτοφυλάκιό του συμμετείχε στον καθορισμό αναρίθμητων αξιολογήσεων.

Πρόστιμα-κοροϊδία

Ολα αυτά και άλλα πολύ περισσότερα αποτελούν τις ίδιες ακριβώς «ελλείψεις», τις ίδιες αμαρτίες που προκάλεσαν την οικονομική κρίση του 2008.

Οι κανονισμοί που υιοθετήθηκαν μεταξύ 2007 και 2010 είχαν στόχο την ελαχιστοποίηση της σύγκρουσης συμφερόντων, τη βελτίωση των εσωτερικών ελέγχων και τη δημιουργία νέων προτύπων στους οίκους.

Οπως αποδεικνύεται όμως από την έκθεση, οι κανονισμοί λειτουργούν τελικά μόνο όταν αυτοί που τους παραβιάζουν τιμωρούνται.

Ολο αυτόν τον καιρό, η μοναδική περίπτωση κίνησης εναντίον μεγάλου οίκου ήταν όταν πριν από ένα χρόνο η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς κατηγόρησε τη Standard & Poor’s για απάτη.

Σύμφωνα με την SEC, η S&P «έβαλε πάνω από τους επενδυτές τα δικά της οικονομικά συμφέροντα, χαλαρώνοντας τα κριτήρια αξιολόγησης προκειμένου να αποκτήσει δουλειές ενώ στη συνέχεια κράτησε στο σκοτάδι τις αλλαγές προκειμένου να μην τις αντιληφθούν οι επενδυτές».

Τελικά η Standard & Poor’s ξέφυγε διά της επιτυχημένης μεθόδου του συμβιβασμού, καταβάλλοντας πρόστιμα 58 εκατ. δολαρίων στη SEC και ακόμη 19 σε δύο Πολιτείες.

Πρόστιμα-κοροϊδία αν συνεκτιμηθεί ότι εκείνη τη χρονιά η ομόλογη και μεγαλύτερη ανταγωνίστριά της, η Moody’s έβγαλε κέρδη ύψους περίπου ενός δισ. δολαρίων.

*Δείτε για πρόσθετες πληροφορίες και την ιστοσελίδα: U.S. Securities and Exchange Commission 

Από την ΕφΣυν

Οι 62 πλουσιότεροι άνθρωποι της Γής έχουν όσα διαθέτει ο μισός πληθυσμός

Εκθεση της Oxfam εν όψει του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  07:05

emailεκτύπωση  

Οι 62 πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη σήμερα έχουν τόσο πλούτο όσο ο μισός πληθυσμός της Γης - περίπου 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι - καθώς οι πλούσιοι έχουν γίνει πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι, σύμφωνα με τη διεθνή μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam.

Ο πλούτος των 62 πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο έχει αυξηθεί κατά 44% από το 2010, ενώ ο πλούτος των φτωχότερων 3,5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων μειώθηκε κατά 41%, αναφέρει η Oxfam σε έκθεση που δημοσιοποίησε λίγες μέρες πριν από την ετήσια συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας.

Σχεδόν οι μισοί υπερ-πλούσιοι είναι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, 17 από την Ευρώπη, και οι υπόλοιποι από χώρες που περιλαμβάνουν την Κίνα, τη Βραζιλία, το Μεξικό, την Ιαπωνία και τη Σαουδική Αραβία.

«Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να επιτρέπουμε εκατοντάδες εκατομμυρίων ανθρώπων να πεινάνε όταν οι πόροι που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να τους βοηθήσουν απορροφώνται από αυτούς στην κορυφή», είπε η διευθύντρια της Oxfam International, Γουίνι Μπιάνιμα.

Περίπου 7,6 τρισεκατομμύρια δολάρια από προσωπικό πλούτο βρίσκονται σε εξωχώριους φορολογικούς παραδείσους, και αν πληρωνόταν φόρος στο εισόδημα που παράγει αυτός ο πλούτος, ένα ποσό της τάξης των 190 δισ. δολαρίων θα ήταν διαθέσιμα σε κυβερνήσεις σε ετήσια βάση, σύμφωνα με υπολογισμούς του Γκέιμπριελ Ζάκμαν, λέκτορα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.

Αναφερόμενη στην εργασία του καθηγητή, η Oxfam είπε ότι 30% όλου του χρηματικού πλούτου της Αφρικής βρίσκεται σε εξωχώριους λογαριασμούς, φέρνοντας απώλειες της τάξης των 14 δις δολαρίων το χρόνο σε χαμένες φοροεισπράξεις. Τα χρήματα αυτά θα αρκούσαν για την υγεία και περίθαλψη 4 εκατομμυρίων παιδιών το χρόνο, και για την πρόσληψη αρκετών δασκάλων να εγγυηθούν ότι κάθε παιδί της Αφρικής μπορεί να πάει σχολείο, είπε στην έκθεσή της η οργάνωση.

«Οι πολυεθνικές εταιρείες και οι πλούσιοι ελίτ παίζουν με διαφορετικούς όρους παιχνιδιού από όλους τους άλλους, αρνούμενοι να πληρώσουν τους φόρους που χρειάζεται η κοινωνία για να λειτουργήσει. Το γεγονός ότι 188 από τις 201 κορυφαίες επιχειρήσεις έχουν παρουσία σε τουλάχιστον έναν φορολογικό παράδεισο δείχνει ότι έχει έρθει η ώρα για πράξη», είπε η Μπιάνιμα.

Ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε μεγάλη φτώχεια έχει πέσει κατά 650 εκατομμύρια από το 1981, παρότι ο πληθυσμός του κόσμου παγκόσμια αυξήθηκε κατά 2 εκατομμύρια στο ίδιο διάστημα, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Το μεγαλύτερο ποσοστό της αλλαγής οφείλεται στην άνοδο της Κίνας, όπου μισό δισεκατομμύριο ανθρώπων βγήκαν από την ακραία φτώχεια.

Οι περισσότεροι φτωχοί δεν ζουν πια στις φτωχότερες χώρες, αλλά σε χώρες με μέσο εισόδημα όπως η Ινδια, είπε ο οργανισμός σε πρόσφατη έκθεσή του.

Οι ανισότητες οφείλονται εν μέρει στις διαφορές εισοδήματος, ιδιαίτερα μεταξύ μεγαλουπόλεων και αγροτικών περιοχών, αλλά επίσης και σε διαφορές στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης, στην παιδεία και σε θέσεις απασχόλησης. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Όουεν Μπάρντερ, που αναφέρεται στην έκθεση, «Οι αριθμοί φαίνεται να δείχνουν ότι οι μεγαλύτερες αιτίες της φτώχειας είναι (...) η πολιτική, οικονομική και κοινωνική περιθωριοποίηση συγκεκριμένων ομάδων σε χώρες που κατα τα άλλα τα πάνε μια χαρά».

Παρότι οι φόροι και οι διαβιβάσεις βοηθούν να μειωθεί η εισοδηματική ανισότητα στις ανεπτυγμένες χώρες, τα συστήματα αυτά είναι λιγότερο εύρωστα σε πολλές αναπτυσσόµενες χώρες, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, με εξαίρεση τη Βραζιλία, η οποία προσφέρει επιδόματα σε περισσότερες από 13,3 εκατομμύρια φτωχές οικογένειες αρκεί να εγγράψουν τα παιδιά τους σε σχολεία και να συμμετάσχουν σε προγράμματα υγείας. «Αυτό έχει βοηθήσει να μειωθούν τα ποσοστά και της παιδικής φτώχειας και της ανισότητας», τόνισε η έκθεση.

Από το Βήμα

Αυτά είναι τα εισοδήματα που δήλωσαν οι Έλληνες το 2015

Οι Πίνακες

18:22 | 16 Ιαν. 2016

Τελευταία ανανέωση 18:25 | 16 Ιαν. 2016

  

Στα 73,9 δισ. ευρώ ανέρχεται το εισόδημα που δήλωσαν οι Έλληνες φορολογούμενοι για το 2015. Οι Έλληνες είναι κυρίως μισθωτοί, έχουν χαμηλά εισοδήματα, και… φοροδιαφεύγουν, δείχνουν τα επίσημα στοιχεία.

Διαβάστε επίσης:
Η Ελλάδα είχε στοιχεία για τη φοροδιαφυγή από το 2012, αλλά δεν τα αξιοποίησε

Όπως προκύπτουν από τα νούμερα που έχει στα χέρια του το υπουργείο Οικονομικών, τα οποία επικαλείται ρεπορτάζ του Εuro2day, 8.516.953 φορολογούμενοι δήλωσαν το 2015 εισόδημα 73,934 δις ευρώ.

Από αυτά τα 32,079 δις προέρχονται από μισθούς και τα 24,648 δις από συντάξεις. Την ίδια στιγμή5,942 δις εισέπραξαν οι Έλληνες από ακίνητα και4,145 δις από επενδυτικές δραστηριότητες. Στα4,824 δις ευρώ υπολογίζονται τα εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών, στα 1,344 των αγροτώνκαι στα 769,5 εκατ. ευρώ των ναυτικών. Από τόκουςδηλώθηκαν 186 εκατ. ευρώ.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν όμως όχι μόνο τα ποσοτικά χαρακτηριστικά, αλλά και τα ποιοτικάστοιχεία, των εισοδημάτων των Ελλήνων.

Στην πλειοψηφία τους οι Έλληνες είναι μισθωτοί, αφού συνολικά 5.370.677 φορολογούμενοι δήλωσαν εισόδημα56,724 δισ. ευρώ από μισθούς και συντάξεις. Τα νούμερα είναι ενδεικτικά των χαμηλών μισθών και συντάξεων που αποτελούν κανόνα στην ελληνική οικονομία, όχι μόνο όμως, καθώς σίγουρα κρύβουν και μεγάλο μέρος φοροδιαφυγής. Για αυτό άλλωστε και οι μισθωτοί και συνταξιούχοι, που δεν μπορούν να κρατήσουν τίποτα κρυφό από την Εφορία εμφανίζονται να υπερτερούν.

Από αυτούς εισόδημα μέχρι 1.000 ευρώ δήλωσαν οι 279.913, από 1.001 έως 5.000 ευρώ δήλωσαν 1.165.650 πολίτες, 5001 έως 10.000 ευρώ δήλωσαν 1.608.859 πολίτες και 10.001 έως 15.000 δήλωσαν 1.023.317 φορολογούμενοι. Αισθητά λιγότεροι είναι οι καλύτερα αμειβόμενοι Έλληνες. Πιο συγκεκριμένα από 15.001 έως 20.000 ευρώ εισόδημα, δήλωσαν το 2015, 788.812 φορολογούμενοι, 20.001 έως 50.000 ευρώ οι 476.416, 50.001 έως 100.000 ευρώ 21.380 πολίτες, ενώ εισόδημα 100.001 έως 500.000 ευρώ δήλωσαν 6.119. Μόλις 211 φορολογούμενοι δήλωσαν εισόδημα πάνω από 500.000 ευρώ.

Δείτε αναλυτικά τον πίνακα:

Χαμηλά εισοδήματα δήλωσαν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, με 495.019 φορολογούμενους να δηλώνουν στην εφορία 4,824δις ευρώ από ελευθέρια επαγγέλματα.

Δείτε αναλυτικά τον πίνακα:

Το ίδιο ισχύει και για τους 431.790 αγρότες  που δήλωσαν εισοδήματα 1,344 δισ. ευρώ από αγροτική εκμετάλλευση.

Δείτε αναλυτικά τον πίνακα:

 

 

Από το tvxs

Διεθνείς τράπεζες συμβουλεύουν τους επενδυτές: Ξεπουλήστε τα πάντα!

Πανικός

19:05 | 12 Ιαν. 2016

Τελευταία ανανέωση 19:12 | 12 Ιαν. 2016

Μιχάλης Γιαννεσκής

  

Οι προειδοποιήσεις ότι ένα μεγάλο κραχ των χρηματιστηρίων είναι πολύ πιθανό μέσα στο 2016 πολλαπλασιάζονται καθημερινά.

Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε πρώτη η αμερικανική τράπεζα  J.P. Morgan, η οποία συμβούλευσε τους πελάτες της να πουλήσουν τις μετοχές τους. Στη συνέχεια, η βρετανική Royal Bank of Scotland (RBS) δημοσίευσε στις 8 Ιανουαρίου συμβουλές  προς τους πελάτες της να πουλήσουν σχεδόν όλες τις επενδύσεις τους (επί λέξει,«Sell (mostly) everything»), δηλαδή τα πάντα εκτός από όσα ομόλογα θεωρούνται ασφαλή.

Οι οικονομολόγοι της RBS προειδοποιούν ότι οι επενδυτές βρίσκονται αντιμέτωποι με μια «κατακλυσμική» χρονιά, κατά την οποία τα διεθνή χρηματιστήρια μπορεί να πέσουν μέχρι και 20%. Εκτιμούν ότι η τιμή του πετρελαίου μπορεί να πέσει στα 11 δολάρια το βαρέλι και ότι η κατάσταση στην Κίνα θα είναι μάλλον η κύρια αιτία για την προβλεπόμενη κρίση των διεθνών αγορών. Ο Andrew Roberts της RBS σχολίασε σχετικά ότι «Η Κίνα έχει ξεκινήσει μια μεγάλη διόρθωση (των αγορών), η οποία θα γίνει χιονόμπαλα», εννοώντας ότι θα παρασύρει την υπόλοιπη παγκόσμια οικονομία.

Οι προειδοποιήσεις των δύο τραπεζών ενισχύουν τις πολύ απαισιόδοξες εκτιμήσεις για τη διεθνή οικονομία που εξέφρασαν πρόσφατα ο μεγάλο-επενδυτής George Soros (στο Οικονομικό Φόρουμ στη Σρι Λάνκα, στις 7 Ιανουαρίου 2016), ο οικονομικός αρχισυντάκτης του Guardian, Larry Elliott, (27 Δεκεμβρίου 2015) και η ετήσια έκθεση της Διεθνούς Τράπεζας για τις προοπτικές της διεθνούς οικονομίας κατά το 2016 (Global Economic Prospects 2016).

Η έκθεση της Διεθνούς Τράπεζας ανέφερε ότι μία «τέλεια καταιγίδα» πλησιάζει τις διεθνείς αγορές.

Από το tvxs