Υπάρχει Αριστερά σήμερα;

tsipras.jpg

EUROKINISSI/ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΩΜΕΡΗΣ

18.08.2015, 15:15 | Ετικέτες:  Αριστερά, Δεξιά, πολιτική, ΣΥΡΙΖΑ

Συντάκτης: 

Ολύμπιος Δαφέρμος*

Απολύτως δεν συμμερίζομαι τις απόψεις που ισχυρίζονται ότι οι πολιτικές έννοιες Δεξιά και Αριστερά δεν έχουν νόημα σήμερα! Κι αυτό γιατί όσο θα υπάρχουν κυριαρχούμενοι, φτωχοί, αδύνατοι και καταπιεσμένοι πάντα θα τίθενται τα αιτήματα της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισονομίας, της ισοπολιτείας και της ισότητας.

Αιτήματα που τα εκφράζει η όλη Αριστερά από την αυθεντική σοσιαλδημοκρατία έως τους αναρχικούς. Κάθε εκδοχή με τον δικό της τρόπο.

Η Αριστερά όμως σήμερα περνά ολόπλευρη κρίση. Κι αυτό γιατί:

1. Η κατάρρευση του σοβιετικού ολοκληρωτισμού απαξίωσε όλες τις ιδεολογίες της αμφισβήτησης. Η Αριστερά ταυτίστηκε με τον αυταρχικό κρατισμό, τα γκουλάγκ και την απόλυτη αποτυχία.

2. Η ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία μείωσε κάθετα τις εργατικές θέσεις ρουτίνας, τουλάχιστον στη Δύση. Ετσι το κλασικό προλεταριάτο έχασε το εργασιακό, το πληθυσμιακό και, κατ' επέκταση, το πολιτικό του βάρος. Μια τάξη που φθίνει δεν μπορεί να έχει πολιτική δυναμική και, βέβαια, ούτε οι πολιτικοί της εκφραστές.

3. Οι χώρες της προηγμένης Δύσης μετατρέπονται από βιομηχανικές σε χώρες υπηρεσιών, αφού οι εργατοβόρες βιομηχανίες μεταφέρονται σε χώρες του Τρίτου Κόσμου. Προκαλώντας έτσι περαιτέρω μείωση του προλεταριάτου.

4. Η Αριστερά σε όλο τον κόσμο δεν έχει καταφέρει να συγκροτήσει ένα ουμανιστικό, δημοκρατικό και χειραφετητικό όραμα. Αριστερά δίχως όραμα-ουτοπία δεν υπάρχει.

5. Ο τρόπος λειτουργίας, οργάνωσης και δράσης της Αριστεράς είναι απολύτως αναχρονιστικός. Οργανωμένη ιεραρχικά και συγκεντρωτικά αδυνατεί να χειραφετήσει ακόμα και τα ίδια της τα μέλη και να προσλάβει τον αχό της κοινωνίας, η οποία σήμερα ριζικά διαφέρει από τις οριοθετημένες τάξεις της εποχής του Μαρξ και του Λένιν.

H πολιτική συνείδηση δεν καθορίζεται μόνο από τη θέση του ατόμου στην παραγωγή. Οι αλληλοεπιδράσεις και οι πληροφορίες συνιστούν μια χαώδη κοινωνική πραγματικότητα.

Στις μέρες μας οι τεχνολογικά εξελιγμένες εταιρείες οργανώνονται στη βάση των ημιαυτόνομων πολυεπιδέξιων και πολυειδικευμένων ομάδων εργασίας, οι οποίες έχουν την ευθύνη της εργασίας τους, καλούνται να καινοτομούν σε μεθόδους και προϊόντα, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και να σχηματίζουν δίκτυα συνεργασίας ανάλογα με τις απαιτήσεις της εργασίας τους.

Ο συγκεντρωτισμός και η ιεραρχία ελαχιστοποιούνται. Αν θέλουμε να χαρακτηρίσουμε με μία λέξη αυτόν τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας θα τον λέγαμε ημιαναρχικό!

Η Αριστερά είναι γνωστό ότι δίνει μεγάλη σημασία στην παραγωγή και την οργάνωση της εργασίας.

Τη στιγμή που οι καπιταλιστικές επιχειρήσεις έχουν αφήσει, κατά πολύ, τον ιεραρχικό, συγκεντρωτικό και αυταρχικό τρόπο οργάνωσης του φορντικού εργοστασίου, η Αριστερά εξακολουθεί να πορεύεται οργανωτικά όπως και στη βιομηχανική εποχή. Επομένως και σε αυτόν τον τομέα υστερεί.

6. Δεν έχει ξεκαθαρίσει σε ποιες κοινωνικές τάξεις και στρώματα απευθύνεται. Ο πολιτικός λόγος είναι νεφελώδης και γενικός.

7. Δεν επιχειρεί κοινωνικούς πειραματισμούς, εν δυνάμει ανατρεπτικούς, ανεκτούς από το καπιταλιστικό σύστημα, όπως η κοινωνική οικονομία, αυτοδιαχειριζόμενα σχολεία, η συμμετοχική δημοκρατία στους δήμους κ.ά.

8. Δεν επιχειρεί ή δεν μπορεί να πυροδοτήσει κοινωνικά κινήματα που να την ξεπερνούν. Το μόνο της στήριγμα αν και εφόσον βρεθεί στην κυβέρνηση.

Ας έρθουμε τώρα στον ΣΥΡΙΖΑ:

Εν μέσω της παγκόσμιας παντοκρατορίας του ακραίου νεοφιλελευθερισμού, στη χώρα μας βρέθηκε η Αριστερά στην κυβέρνηση! Δίχως να υπάρχουν κοινωνικά και συνδικαλιστικά κινήματα, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ για την ανάληψη της κυβέρνησης ήταν απολύτως κοινοβουλευτική, για να μην πω εκλογικίστικη. Αφησε στο περιθώριο την κοινωνία.

Η δρώσα Αριστερά υπάρχει όταν η οργανωμένη κοινωνία βρίσκεται στο προσκήνιο. Οταν αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, δημιουργεί αντιθεσμούς, παρεμβαίνει πολιτικά προς την κατεύθυνση του εκδημοκρατισμού των θεσμών, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας, της αλλαγής των ανθρώπινων και κοινωνικών σχέσεων.

Οι σχέσεις εξουσίας και μέσα στον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ δεν διέφεραν εκείνων της αστικής εξουσίας. Η ουσιώδης αυτή ανατροπή δεν συντελέστηκε στο εσωτερικό του ούτε στο ελάχιστο.

Επιπλέον δεν είχε ένα συγκροτημένο πολιτικό πρόταγμα ούτε καν στα επιμέρους ζητήματα (βλέπε παιδεία κ.ά.).

Και βέβαια δεν είχε κάνει σωστή εκτίμηση της στρατηγικής της ευρωπαϊκής ηγεσίας.

Ταυτόχρονα επεδίωκε, με σπουδή, εκλογές που θα τον έφερναν στην κυβέρνηση, λες και όλες οι προϋποθέσεις ήταν ευνοϊκές για μια διακυβέρνηση της Αριστεράς. (Οι υποψίες για τη γοητεία της εξουσίας μάλλον δεν είναι έωλες!)

Τόσο η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με τη διεθνή κρίση της Αριστεράς, όσο και η δυσμενής εσωτερική και ευρωπαϊκή πολιτική πραγματικότητα προδίκαζαν την κατάληξη της κυβέρνησής του.

Τώρα υπηρετεί ένα απολύτως αντικοινωνικό οικονομικό πρόγραμμα μαζί με τα τρία συστημικά κόμματα!

Αριστερά θα πει θυσία, αυταπάρνηση, ανιδιοτέλεια, όχι προσωπικές φιλοδοξίες.

Μία μόνο φιλοδοξία είναι επιτρεπτή: να υπηρετεί την κοινωνία και τους αδύνατους όλων των ειδών.

Αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε η Αριστερά (αν υπάρχει) δεν έχει κανένα λόγο να βρίσκεται στην κυβέρνηση. Την οικονομική ελίτ την υπηρετούν άριστα τα συστημικά κόμματα.

ΥΓ.: Μετά τις εκλογές του 2012 συνάντησα στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ και σημερινό υπουργό. Του είπα ότι βιάζονται πολύ να πάρουν την κυβέρνηση και αυτό είναι επικίνδυνο. Μου είπε: Ελα μαζί μου να δεις πώς κρέμονται οι άνθρωποι από τον λαιμό μας και μας λένε σώστε μας. Δυστυχώς εδώ σταμάτησε η συζήτηση. Μπήκαν κι άλλοι στη μέση. Η εξουσία ερχόταν…

*επ. συμβούλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

odafe73@yahoo.gr
Από την Εφημερίδα των Συντακτών