Δεκαέξι απαντήσεις για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος Απορίες

23:34 | 06 Δεκ. 2016

Τελευταία ανανέωση 23:41 | 06 Δεκ. 2016

  

Μείωση του χρέους κατά 22% του ΑΕΠ έως το έτος 2060, ήτοι ουσιαστική ελάφρυνση της τάξης των 42 δις ευρώ, θα αποφέρουν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος που ενέκρινε το Eurogroup και θα έχουν άμεση εφαρμογή.

Απαντήσεις σε όσες απορίες προκύπτουν σχετικά με το τι σημαίνουν τα μέτρα αυτά δίνει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕSM).

Σε ανακοίνωση που δημοσίευσε από το λογαριασμό του στο Twitter, ο ESM απαντάει σε 16 διαφορετικά ερωτήματα για το εύρος και τον αντίκτυπο των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, καθώς και το κόστος που ενδέχεται να έχουν για την Ελλάδα και άλλα κράτη μέλη.

Διαβάστε τα:

1. Πότε αποφασίστηκε να κερδίσει η Ελλάδα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους;

Στην ανακοίνωση του στις 25 Μαίου του 2016, το Eurogroup έδωσε εντολή στον ESM να εργαστεί πάνω σε μια πρώτη δέσμη μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, που αναφέρονται ως βραχυπρόθεσμα μέτρα. Οι υπουργοί τόνισαν ότι τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν μετά το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης και πριν από το τέλος του υφιστάμενου προγράμματος του ESM (του τρίτου προγράμματος).

Η πρώτη αξιολόγηση ολοκληρώθηκε. Στις 5 Δεκεμβρίου του 2016, ο ESM παρουσίασε λεπτομερή σχέδια για βραχυπρόθεσμα μέτρα για το Eurogroup, τα οποία συμφώνησε να τα υιοθετήσει.

2. Θα υπάρξουν περαιτέρω μέτρα στο μέλλον;

Στην ανακοίνωση του στις 25 Μαίου του 2016, το Eurogrοup ανέφερε ακόμα μια πιθανή δεύτερη δέσμη μέτρων, εφόσον χρειαστεί, μετά την επιτυχημένη εφαρμογή του προγράμματος του ESM από την Ελλάδα.

Αυτά είναι τα λεγόμενα μεσοπρόθεσμα μέτρα. Για το μακροπρόθεσμο διάστημα, το Eurogroup έχει συμφωνήσει σε ένα έκτακτο μηχανισμό για την διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους σε περίπτωση που προκύψει ένα πιο δυσμενές οικονομικό σενάριο για τη χώρα.

3. Ποιες είναι οι κατευθυντήριες αρχές για επιπρόσθετη ελάφρυνση χρέους;

Το Eurogroup έχει αποκλείσει οποιοδήποτε ονομαστικό κούρεμα. Επιπλέον, έχει συμφωνήσει ότι τα μέτρα θα: α) διευκολύνουν την πρόσβαση στις αγορές για την Ελλάδα, ώστε να αντικαταστήσει το χρηματοδοτούμενο από το δημόσιο χρέος με χρέος του ιδιωτικού τομέα β)θα εξομαλύνουν το προφίλ αποπληρωμής γ)θα παράσχουν κίνητρα για την διαδικασία προσαρμογής της χώρας, ακόμα και μετά τη λήξη του προγράμματος του ESM και δ)θα διασφαλίσουν ευελιξία απέναντι στην αβέβαιη οικονομική ανάπτυξη και τις μεταβολές των επιτοκίων στο μέλλον.

4. Ποια βραχυπρόθεσμα μέτρα θα εφαρμοστούν;

Υπάρχουν τρεις ομάδες βραχυπρόθεσμων μέτρων.

* εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμής της Ελλάδας.

* μείωση του επιτοκιακού ρίσκου.

άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου για το 2017.

5. Πως λειτουργεί η εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμής;

Η εξομάλυνση του προφίλ αφορά το δεύτερο πρόγραμμα της Ελλάδας, με τον EFSF. Η μέση σταθμισμένη ωρίμανση των δανείων στο πρόγραμμα αυτό είχε συμφωνηθεί αρχικά στα 32,5 έτη. Εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων, υποχώρησε στα 28 έτη. Η ωρίμανση θα επανέλθει τώρα πάλι στα 32,5 έτη, ώστε μια σειρά απότομων αυξήσεων στο κόστος αποπληρωμής τις δεκαετίες του 2030 και 2040 να απλωθούν σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

6. Και σχετικά με το δεύτερο μέτρο, την μείωση του ρίσκου γύρω από τα επιτόκια;

Υπάρχουν τρία διαφορετικά σχήματα (schemes) για το δεύτερο μέτρο. Το πρώτο είναι η ανταλλαγή ομολόγων. Για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ο EFSF/ESM προσέφερε δάνεια στην Ελλάδα συνολικής αξίας 42,7 δισ. ευρώ. Τα δάνεια αυτά δεν εκταμιεύτηκαν σε μετρητά, αλλά στη μορφή τίτλων κυμαινόμενου επιτοκίου. Η Ελλάδα χρησιμοποίησε τους τίτλους για να ανακεφαλαιοποίησει τις τράπεζες. Οι τίτλοι θα ανταλλαχθούν τώρα για ομόλογα με σταθερό επιτόκιο με μεγαλύτερη ωρίμανση.

Επειδή τα νέα ομόλογα έχουν σταθερά επιτόκια, η Ελλάδα δεν θα είναι πλέον αντιμέτωπη με το ρίσκο να αυξηθούν τα επιτόκια. Οι τράπεζες απαγορεύεται να πουλήσουν τους τίτλους κυμαινόμενου και σταθερού επιτοκίου στην αγορά, αλλά μπορούν να τους πουλήσουν στην ΕΚΤ. Οι τίτλοι που έχουν πουλήσει ήδη οι τράπεζες εξαιρούνται από την ανταλλαγή. Μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ο EFSF/ESM θα επαναγοράσει τους τίτλους σταθερού επιτοκίου που έχουν ακόμα οι ελληνικές τράπεζες για να μην αναγκαστούν να αντιμετωπίσουν το ρίσκο των επιτοκίων. Αυτό θα γίνει με πόρους που θα αντληθούν από την αγορά.

Για να εξασφαλιστεί μια ομαλή εκτέλεση, η διαδικασία αυτή θα πραγματοποιηθεί σε διάφορες φάσεις σε μια μακρά χρονική περίοδο.

Το δεύτερο σχήμα προβλέπει ότι ο ESM θα προβεί σε συμφωνίες swap (ανταλλαγών). Το σχήμα αυτό θα σταθεροποιήσει το συνολικό κόστος χρηματοδότησης για τον ESM και θα μειώσει το ρίσκο η Ελλάδα να αναγκαστεί να πληρώσει υψηλότερο επιτόκιο στα δάνεια της όταν τα επιτόκια στις χρηματοοικονομικές αγορές αρχίσουν να αυξάνονται στο μέλλον. Ένα swap είναι ένα χρηματοοικονομικό συμβόλαιο που επιτρέπει σε δυο συμβαλλόμενα μέρη να ανταλλάξουν, για παράδειγμα, πληρωμές σε σταθερό επιτόκιο με πληρωμές σε κυμαινόμενο επιτόκιο.

Το τρίτο σχήμα, γνωστό ως ανάλογη χρηματοδότηση (matched funding), προβλέπει ότι ο ESM θα χρεώσει ένα σταθερό επιτόκιο για ένα μέρος των μελλοντικών εκταμιεύσεων προς την Ελλάδα. Αυτό σημαίνει ότι θα εκδοθούν μακροπρόθεσμα ομόλογα που θα είναι σχεδόν ανάλογης ωρίμανσης με τα ελληνικά ομόλογα. Οι συνθήκες στις αγορές μπορεί να επηρεάσουν τον βαθμό στον οποίο μπορούν να εφαρμοστούν τα τρία μέτρα για την μείωση του επιτοκιακού ρίσκου.

7. Και το τρίτο μέτρο, η άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου;

Η άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου αφορά την δόση των 11,3 δισ. ευρώ του προγράμματος του EFSF (του δεύτερου προγράμματος) που χρησιμοποιήθηκε για τη χρηματοδότηση μιας επαναγοράς χρέους.

Αυτή την στιγμή δεν έχει χρεωθεί κανένα περιθώριο σε αυτό το δάνειο, αλλά αρχικά προβλεπόταν να επιβληθεί ένα περιθώριο 2% από την επόμενη χρονιά.

Η αύξηση αυτή θα ανασταλεί για το 2017.

8. Χρειάζονται περαιτέρω επίσημα βήματα προτού εφαρμοστούν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα;

Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα διοικητικά συμβούλια του ESM και του EFSF πρέπει να εγκρίνουν επίσημα τα μέτρα.

9. Πότε θα αρχίσουν να εφαρμόζονται τα μέτρα;

Η εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμής αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2017. Τα τρία σχήματα για τη μείωση του επιτοκιακού ρίσκου θα ακολουθηθούν στο βαθμό που το επιτρέπουν οι συνθήκες στην αγορά και είναι εφικτή η εφαρμογή τους. Η απόφαση για την άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου για το 2017 προβλέπεται για πριν το τέλος αυτού του έτους.

10. Ποια θα είναι η εξοικονόμηση που θα προσφέρουν στην Ελλάδα αυτά τα μέτρα;

Στο βασικό σενάριο, ο αντίκτυπος αυτών των μέτρων είναι ουσιαστικός και θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά το λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ αλλά και τις Ακαθάριστες Χρηματοδοτικές Ανάγκες (GFN) για την περίοδο 2017-2060, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ESM.

H ανταλλαγή ομολόγων και το swap επιτοκίων αντιστοιχούν στο μεγαλύτερο μέρος αυτής της μείωσης. Οι δευτερογενείς συνέπειες για τα επιτόκια χρηματοδότησης της Ελλάδας θα είναι ένα επιπρόσθετο όφελος.

Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα βελτιώσουν την βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας. Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή. Ο αντίκτυπος ορισμένων μέτρων θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες πέρα από τον έλεγχο μας. Μεταξύ αυτών είναι οι συνθήκες που θα επικρατούν στις αγορές όσον αφορά το επιτοκιακό περιβάλλον και τη δυνατότητα των υπόλοιπων συμμετεχόντων στην αγορά να ολοκληρώσουν ορισμένες συναλλαγές.

11. Έχουν κόστος τα μέτρα και ποιος θα το πληρώσει;

Το προσαρμοσμένο προφίλ αποπληρωμής δεν αναμένεται να έχει κόστος. Το κόστος της άρσης της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου θα συνίσταται στα κέρδη που θα απωλέσουν τα κράτη μέλη. Οποιοδήποτε κόστος από τα τρία σχήματα για την μείωση του επιτοκιακού ρίσκου θα βαρύνει την Ελλάδα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της ανταλλαγής ομολόγων και στο swap επιτοκίων. Αυτά τα βραχυπρόθεσμα κόστη αντισταθμίζονται και με το παραπάνω από τα μακροπρόθεσμα οφέλη του όλου εγχειρήματος για την Ελλάδα.

12. Υπάρχουν άλλα κόστη για άλλα κράτη μέλη του ESM και ειδικότερα για τις τέσσερις χώρες που συμμετείχαν σε προγράμματα διάσωσης;

Όχι. Το Eurogroup έθεσε ως όρο οι συναλλαγές να μην έχουν κανένα άμεσο κόστος για άλλες χώρες.

13. Θα έχει κόστος η ανταλλαγή ομολόγων για τις ελληνικές τράπεζες;

Το σχήμα αναμένεται να είναι ουδέτερο για τις ελληνικές τράπεζες και χρειάζεται τη συγκατάθεση τους για να εφαρμοστεί.

14. Ποιος είναι ο αντίκτυπος της στρατηγικής χρηματοδότησης του EFSF/ESM;

H στρατηγική χρηματοδότησης παραμένει απαράλλαχτη. Οποιαδήποτε αλλαγή στον όγκο χρηματοδότησης για το 2017 θα κοινοποιηθεί σύντομα στις αγορές.

15. Θα σταματήσουν να εκδίδονται τίτλοι μικρότερης ωρίμανσης και θα γίνει εστίαση σε τίτλους μεγαλύτερης διάρκειας;

Όχι, θα συνεχίσουμε να έχουμε παρουσία ως εκδότης χρέους σε ολόκληρη την καμπύλη των αποδόσεων.

16. Γιατί αποφάσισε το Eurogroup να εξετάσει μέτρα ελάφρυνσης χρέους για την Ελλάδα;

Τα μέτρα έχουν σαν στόχο να αντιμετωπίσουν μια ευρύτερη ανησυχία ότι οι μελλοντικές πληρωμές χρέους θα επιφέρουν ένα αθέμιτο βάρος στις δαπάνες, καταπνίγοντας την οικονομία. Οι Ακαθάριστες Χρηματοδοτικές Ανάγκες (GFN), το συνολικό ποσό που δαπανά μια χώρα κάθε έτος σε πληρωμές τόκων και στην αποπληρωμή χρέους που ωριμάζει, είναι το σημείο αναφοράς για την μέτρηση αυτού του βάρους. Το Eurogroup συμφώνησε ότι, σύμφωνα με το βασικό σενάριο, οι Ακαθάριστες Χρηματοδοτικές Ανάγκες της Ελλάδας θα παραμείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ κατά την μεσοπρόθεσμη περίοδο μετά τη λήξη του προγράμματος και κάτω από το 20% στη συνέχεια.

Από το tvxs

Tέσσερις λόγοι μη εξόφλησης του χρέους προς το ΔΝΤ

09:14 | 06 Δεκ. 2016

Renaud Vivien και Eric Toussaint

  

Στις 7 Δεκεμβρίου του 2016, το ΔΝΤ περιμένει από την Ελλάδα την πληρωμή μίας δόσης 299 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτό το χρέος αντιστοιχεί σε ένα μέρος του δανείου «σωτηρίας», που είχε χορηγηθεί από το ΔΝΤ το 2010. Η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να τολμήσει να αρνηθεί να πληρώσει αυτό το ποσό στο ΔΝΤ για τέσσερις τουλάχιστον λόγους.

Πρώτον, αυτή η δόση προέρχεται από ένα αθέμιτο χρέος, καθώς μόνο το 5% των δανείων που χορηγήθηκαν το 2010 και το 2012 διατέθηκε για τον κρατικό προϋπολογισμό. Το υπόλοιπο 95% χρησίμευσε στην αποπληρωμή των ξένων - κυρίως ιδιωτικών - τραπεζών και στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. 

Αυτά τα ποσοστά δεν είναι πόρισμα κάποιας επαναστατικής οργάνωσης αλλά προκύπτουν από μία έρευνα που διεξήγαγε το νεοφιλελεύθερο γερμανικό think - tank European School of Management and Technology. Βεβαίως, ισχύει πως πρόκειται για μία επιχείρηση διάσωσης - αλλά όχι όπως παρουσιάζεται από την επίσημη αφήγηση.

Δεν ωφελήθηκαν οι Έλληνες πολίτες αλλά οι ξένες και ελληνικές τράπεζες, που σώθηκαν με δημόσιο χρήμα μέσω των δανείων του ΔΝΤ, των κρατών και των οργάνων της ΕΕ. Η περιβόητη«επιχείρηση διάσωσης» είναι λοιπόν αθέμιτη για τον ελληνικό πληθυσμό, που καλείται έτσι να αποπληρώσει στο ΔΝΤ (με επιτόκιο 3,6%!) ένα χρέος που προκύπτει από τη διάσωση των τραπεζών που ευθύνονται για την οικονομική κρίση. 

Στην πρώτη της έκθεση, η Επιτροπή Αλήθειας του Δημόσιου Χρέους που συστάθηκε από την πρώην πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, καταδεικνύει πως αιτία του «ελληνικού προβλήματος» δεν είναι η ανεξέλεγκτη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, αλλά η τραπεζική κρίση που μπαλώθηκε με δημόσια κεφάλαια.

Δεύτερον, η οφειλή που απαιτεί το ΔΝΤ είναι επονείδιστη στο σύνολό της. Σύμφωνα με τη νομική θεωρία που βασίζεται στις εθνικές και διεθνείς νομολογίες, ένα χρέος αξιολογείται ως «επονείδιστο» όταν συνδυάζει δύο στοιχεία: αφενός την έλλειψη κέρδους υπέρ του πληθυσμού του κράτους που συνάπτει τη δανειακή συμφωνία και αφετέρου την επίγνωση αυτής της έλλειψης εκ μέρους των δανειστών [1]. 

Η έκθεση του Γραφείου ανεξάρτητης αξιολόγησης του ΔΝΤ, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2016 [2], αποδεικνύει πως η αξιολόγηση του ελληνικού χρέους ως «επονείδιστου» αρμόζει πλήρως στην περίπτωση της Ελλάδας. Πράγματι, η διεύθυνση του ΔΝΤ γνώριζε ήδη από το 2010 ότι το Ελληνικό χρέος δεν ήταν βιώσιμο και ότι το πρόγραμμα λιτότητας που επρόκειτο να επιβληθεί ως αντίτιμο του δανείου, μέσω μνημονίου, θα επιδείνωνε την κατάσταση της χώρας.

Αυτός ο ισχυρισμός βασίζεται στα πρακτικά της συνεδρίασης του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΔΝΤ στις 9 Μαΐου 2010, όπου διακυβεύτηκε η τύχη της Ελλάδας. Στη διάρκεια της συνεδρίασης  μαθαίνουμε πως πολλοί Τοπικοί Γενικοί Διευθυντές, στελέχη του ΔΝΤ αναφέρθηκαν στην επικείμενη αποτυχία του μνημονίου. 

Σύμφωνα με τον Αργεντινό αντιπρόσωπο: «Είναι δύσκολο να ξεχάσουμε το σκληρό μάθημα που μας έδωσαν οι δικές μας κρίσεις. Το 2001, παρόμοιες πολιτικές προτάθηκαν από το ΔΝΤ στην Αργεντινή. Οι καταστροφικές τους συνέπειες είναι βεβαίως γνωστές (...) Είναι πιθανό η Ελλάδα να καταλήξει χειρότερα. Τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής που προτείνει το ΔΝΤ, θα υποβαθμίσουν την ευημερία του πληθυσμού της Ελλάδας και την πραγματική ικανότητά της χώρας να αποπληρώσει το χρέος μετά την εφαρμογή αυτού του προγράμματος». 

Ο αντιπρόσωπος της Ελβετίας προσθέτει: «πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η αναδιάρθρωση του χρέους ως μέσο για την εξασφάλιση της δημοσιονομικής  βιωσιμότητας και για την ανάληψη ενός μέρος του φορτίου από τους ιδιώτες πιστωτές». 

Ύστερα να θέσουμε την ερώτηση - κλειδί: «Γιατί η αναδιάρθρωση του χρέους και η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα δεν λήφθηκαν υπόψη;» Πράγματι αν το ΔΝΤ είχε εφαρμόσει τα συνήθη κριτήρια βιωσιμότητας, θα είχε επιβάλει μία ελάφρυνση του χρέους ήδη από το 2010. Γιατί όμως δεν το έπραξε; Και γιατί άραγε κατέληξε να αλλάξει ξαφνικά τους κανόνες του ώστε να μπορέσει να δανείσει σε ένα αφερέγγυο κράτος;

Η απάντηση δόθηκε επισήμως τρία χρόνια αργότερα σε μία άλλη αναφορά του ΔΝΤ που υπογραμμίζει πως η αναβολή της αναδιάρθρωσης του χρέους εφαρμόστηκε προς όφελος των ιδιωτικών τραπεζών «για να μειωθεί η έκθεσή τους και για να μεταβιβαστεί το χρέος στα δημόσια όργανα». [3] 

Όπως δήλωσαν ο πρώην αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ και ο πρώην οικονομικός σύμβουλος του Μπαρόζο σε ακρόασή τους στην Βουλή των Ελλήνων από την Επιτροπή Αλήθειας για το Δημόσιο Χρέος, ο Γάλλος Στρως-Καν, ως διευθυντής του ΔΝΤ, επίτηδες απέκλεισε το 2010 την αναδιάρθρωση του χρέους προκειμένου να προστατεύσει τις ευρωπαϊκές τράπεζες, καθώς οι πιο εκτεθειμένες ήταν κατά κύριο λόγο γαλλικές και γερμανικές.

Τρίτον, η απαίτηση του ΔΝΤ δεν πρέπει να ικανοποιηθεί καθώς είναι απολύτως παράνομη.  Αφενός τα μέτρα που επιβλήθηκαν ως αντίτιμο για το δάνειο καταπατούν την εθνική κυριαρχία της Ελλάδας και παραβιάζουν πλήθος διεθνών συνθηκών προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων, όπως τόνισε ο Εμπειρογνώμονας του ΟΗΕ  για το χρέος στην αναφορά του για την Ελλάδα [4]. Αφετέρου, η ελληνική κυβέρνηση δεν πρότεινε για ψήφιση στη Βουλή τη δανειακή σύμβαση του 2010, αντίθετα με όσα προβλέπει το Σύνταγμα.

Αθέμιτο, επονείδιστο, παράνομο, το ελληνικό χρέος είναι επίσης μη βιώσιμο, ακόμα περισσότερο πλέον από το 2010, αφού τρία μνημόνια επιβλήθηκαν έκτοτε καταστρέφοντας μέρα με τη μέρα την οικονομία και τις συνθήκες ζωής του πληθυσμού. 

Το φορτίο αυτού του χρέους, που εμποδίζει το κράτος να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του ως προς ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων, αυξάνεται αυτόματα από τη λιτότητα και τις ιδιωτικοποιήσεις που απαιτούν οι πιστωτές, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο στον οποίο εγκλωβίζεται η κυβέρνηση και ζητά νέα δάνεια για να πληρώνει τα αυξανόμενα χρέη.

Προκειμένου να σπάσει ο φρικτός φαύλος κύκλος και να τερματιστεί το έγκλημα, επιβάλλεται η άνευ όρους ακύρωση του επονείδιστου, παράνομου, αθέμιτου και μη βιώσιμου μέρους του ελληνικού χρέους, ξεκινώντας από τη δόση που απαιτεί το ΔΝΤ στις 7 Δεκεμβρίου του 2016. 

Συγκριτικά, το ποσό των 299 εκατομμυρίων ευρώ αντιστοιχεί σε περισσότερο από το διπλάσιο της τιμής (130 εκατομμύρια) των μέτρων αντιμετώπισης της ακραίας φτώχειας που λήφθηκαν το 2015 προς όφελος των πιο φτωχών 400.000 ατόμων στην Ελλάδα. Ποσό το οποίο η Τρόικα είχε θεωρήσει εξωφρενικό. 

Είναι μεγαλύτερο και από το ποσό των 200 εκατομμυρίων ευρώ που προέβλεπε το πρόγραμμα των συμπληρωματικών μέτρων της κυβέρνησης για τη δημιουργία ιατρικής περίθαλψης για 2,5 εκατομμύρια Ελληνίδες και Έλληνες, πρόγραμμα που θα συντελούσε στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και στην κοινωνική αποκατάσταση των συνεπειών των μέτρων που επιβλήθηκαν με το Τρίτο Μνημόνιο. 

Όμως ενώπιον της αντίδρασης των πιστωτών, που απειλούσαν να μην εκταμιεύσουν ούτε μία δόση του δανείου στην Αθήνα, σε περίπτωση ψήφισης αυτού του προγράμματος, το θέμα αφαιρέθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 από την ημερήσια διάταξη της Βουλής των Ελλήνων.

Η Επιτροπή για την Ακύρωση των Αθέμιτων Χρεών (CADTM) δεν έχει ψευδαισθήσεις: η απόφαση ακύρωσης του χρέους δεν θα προέλθει από το ΔΝΤ, παρόλο που και το ίδιο αναγνωρίζει την ευθύνη του για τον ελληνικό μαρασμό στις αναφορές του, και παρά τις πρόσφατες δηλώσεις του ΔΝΤ, ευνοϊκές προς μία ελάφρυνση του χρέους η οποία όμως να τονίσουμε πως καθόλου δε θα επηρεάσει τις απαιτήσεις του παρά θα συνοδευτεί από μία νέα δόση λιτότητας. 

Η απόφαση αυτή δε θα προέλθει ούτε και από το Eurogroup, του οποίου οι Υπουργοί Οικονομικών θα συνεδριάσουν στις 5 Δεκεμβρίου. Είναι επομένως μάταιο να πιστεύει κανείς πως θα βρεθεί μία δίκαια λύση για το ελληνικό χρέος μέσα στο σύγχρονο πλαίσιο διαπραγματεύσεων. 

Για αυτόν τον λόγο η Επιτροπή μας συνιστά τη μονομερή λήψη μέτρων για το χρέος, στη βάση φυσικά στέρεων νομικών επιχειρημάτων - όπως αυτά αναπτύσσονται στην προκαταρκτική της έκθεση - με στόχο την αναστολή ή απάρνηση των αθέμιτων, επονείδιστων, παράνομων ή μη βιώσιμων χρεών. Τέτοια μέτρα πρέπει να συνοδεύονται άμεσα και από άλλα μέτρα για την κοινωνικοποίηση του ελληνικού τραπεζικού τομέα και τον αυστηρό έλεγχο της κυκλοφορίας των κεφαλαίων.

_{^{[1] http://www.cadtm.org/La-dett e-odieuse-selon-Alexandre
[2]  http://www.ieo-imf.org/ieo/ pages/CompletedEvaluation267.a spx
[3] http://www.imf.org/external/ pubs/ft/scr/2013/cr13156.pdf
[4] http://goo.gl/4YYCR2}} 

Μετάφραση: Ελένη Τσέκερη

ΠΗΓΗ: contra-xreos.gr

Η γερμανική εφημερίδα Tageszeitung τα βάζει με τον Σόιμπλε για την Ελλάδα

16:13 | 05 Δεκ. 2016

Τελευταία ανανέωση 16:18 | 05 Δεκ. 2016

  

Σκληρή κριτική στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ασκεί η γερμανική εφημερίδα Tageszeitung, με σημείο αιχμής τη στάση του απέναντι στην Ελλάδα.

Η εφημερίδα Tageszeitung του Βερολίνου με άρθρο της που φέρει τίτλο «Ελλάδα, η αποικία του ευρώ», κριτικάρει την πολιτική της ΕΕ απέναντι στη χώρα.

«Σχεδόν κάθε ελληνική οικογένεια πένεται. Το εισόδημα έχει μειωθεί κατά 35%. Παρ' όλα αυτά οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης καμώνονται ότι δεν τρέχει τίποτα. Θέλουν να μειώσουν κι άλλο τους μισθούς παραβιάζοντας όλες τις διεθνείς συνθήκες, που προστατεύουν τα δικαιώματα των συνδικάτων. Οι υπουργοί Οικονομικών μετατρέπουν την Ελλάδα σε μια αποικία, όπου οι νόμοι δεν ισχύουν, παρά μόνο οι επιταγές», γράφει.

Από τα πυρά της γερμανικής εφημερίδας δεν ξεφεύγει και ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, ο οποίος σε χθεσινές του δηλώσεις στην Bild μίλησε για την αναγκαιότητα μεταρρυθμίσεων και όχι ελάφρυνσης του χρέους.

«Ο Σόιμπλε ξέχασε το βασικότερο», σημειώνει η αρθρογράφος. «Οι Ευρωπαίοι απαιτούν πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5%. ακόμη και οι φετιχιστές των μηδενικών ελλειμμάτων όπως ο Σόιμπλε δεν μπορεί να επιτύχει πλεονάσματα άνω του 1%, παρά το χαμηλό ποσοστό ανεργίας, παρά τους φόρους που αναβλύζουν. Πώς θα καταφέρει λοιπόν η Ελλάδα ένα τόσο υψηλό πλεόνασμα, που το ΔΝΤ θεωρεί μη ρεαλιστικό;».

Από το tvxs

 

Μαντικίδης Τάσος 

Credit Suisse: Χάθηκαν περιουσίες €587 δισ. στην Ελλάδα

Το ΑΕΠ και ο πλούτος γύρισαν στο 2003 - Κάθε νοικοκυριό είχε απώλειες €67.704

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  04/12/2016 05:45

Πηγές: James Davies, Rodrigo Lluberas, Anthony Shorrocks, Credit Suisse Global Wealth Databook 2016

Κοινή χρήση1

emailεκτύπωση  

Υστερα από 6 χρόνια βαθιάς ύφεσης και 3 χρόνια στασιμότητας, κατά την 9ετή περίοδο της κρίσης, η ελληνική οικονομία επέστρεψε το 2016 στα επίπεδα του 2003, καθώς το ΑΕΠ της χώρας μειώθηκε κατά 57 δισ. ευρώ, ενώ η συνολική περιουσία των Ελλήνων υποχώρησε κατά 622 δισ. δολ. (587 δισ. ευρώ), καθώς κάθε νοικοκυριό είδε την περιουσία του να μειώνεται κατά 71.766 δολάρια.

Με βάση τα στοιχεία για το 2016 του ινστιτούτου μελετών της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse, που εξετάζει την εξέλιξη του πλούτου σε πάνω από 200 χώρες, τα ελληνικά νοικοκυριά έχασαν κατά μέσο όρο 71.766 δολάρια (67.703 ευρώ), καθώς η μέση αξία της περιουσίας τους από τα 175.335 δολάρια (165.410 ευρώ) το 2007, υποχώρησε κατά 41% ως το 2016 στα 103.569 δολάρια (97.706).

Η εξέλιξη αυτή αποτέλεσε ένα ισχυρό αρνητικό αποτέλεσμα πλούτου (negative wealth effect) για την πλειοψηφία των ελληνικών νοικοκυριών συμβάλλοντας στη μείωση της κατανάλωσης και ως εκ τούτου στη συρρίκνωση της εγχώριας ζήτησης για αγαθά και υπηρεσίες, ενώ με βάση τους υπολογισμούς του γερμανικού κολοσσού της Allianz, η μεσαία τάξη της χώρας μας αποτελεί πλέον μόλις το 20% του πληθυσμού, από 50% την εποχή που η Ελλάδα γινόταν μέλος του ευρώ.

Η ανάπτυξη με δανεικά

Βέβαια, καθώς σύμφωνα με υπολογισμούς κορυφαίων τραπεζιτών την περίοδο 1996 - 2007 εισέρευσαν στη χώρα από τις διεθνείς αγορές, από άλλες πηγές και από τους επίσημους φορείς 400 - 500 δισ. ευρώ, εύλογα τα περιουσιακά στοιχεία των ελληνικών νοικοκυριών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Credit Suisse, από το 2000 ως το υψηλό τους το 2007 υπερδιπλασιάστηκαν καθώς από τα 631 δισ. δολ. (595 δισ. ευρώ) ξεπέρασαν το 1,5 τρισ. δολ. (1,41 δισ. ευρώ).

Από το 1999 ως το 2009 εξάλλου μόνο οι τράπεζες και το Δημόσιο δανείστηκαν πάνω από 60 δισ. ευρώ και 200 δισ. ευρώ αντίστοιχα, συντηρώντας έτσι το ελληνικό μοντέλο ανάπτυξης με δανεικά, αφού τα λεφτά που «έπεσαν» στη χώρα δεν χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγική της ανασυγκρότηση.

Το 2008 μάλιστα, καθώς άρχιζε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, η χώρα κατανάλωνε 14 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ περισσότερο από ό,τι παρήγαγε και έτσι βρέθηκε εκτός αγορών και στην αγκαλιά της τρόικας - κουαρτέτου πια σήμερα.

Στα χρόνια της κρίσης οι τιμές των ακινήτων υποχώρησαν κατά 45%-50%, ενώ μελέτη της PwC, υπολογίζοντας πως με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να επιστρέφει στα προ κρίσης επίπεδα περίπου το 2030, κατέδειξε ότι η σύγκλιση προσφοράς και ζήτησης θα λάβει χώρα περί το 2047, ενώ οι τιμές θα προσεγγίσουν τα προ κρίσης επίπεδα μετά το 2050.

Το «Varoufakis effect»

Παράλληλα, οι μετοχές έχασαν το 90% της αξίας τους, καθώς σημείωσαν πτώση 158 δισ. ευρώ από το υψηλό στο χαμηλό, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων και το κόστος δανεισμού εκτινάχθηκαν. Οι καταθέσεις των τραπεζών μειώθηκαν στο μισό, την ίδια ώρα που τα «κόκκινα δάνεια» εκτινάχθηκαν περίπου στο 50% του συνόλου, ενώ ακόμη και ύστερα από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις, συνολικού ύψους 60 δισ. ευρώ, το τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει την οικονομία.

Το μικρό «γύρισμα» στην ανάπτυξη (+0,7%) το 2014, που ήταν απόρροια και της μείωσης του κόστους δανεισμού που επέτρεψε στις ελληνικές επιχειρήσεις να προσελκύσουν, σύμφωνα με τα στοιχεία της PwC, σχεδόν 15 δισ. ευρώ, διεκόπη από τις επιπτώσεις από το «Varoufakis effect», όπως αποκαλείται πλέον η σύντομη αλλά και εξόχως δαπανηρή για τη χώρα περίοδος που ηγείτο της οικονομίας ο Γιάνης Βαρουφάκης, οι οποίες, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Berenberg, υπολογίζονται σε 7% του ΑΕΠ, ενώ η επίπτωση στο χρέος σε ένα επιπλέον 25% του ΑΕΠ, αν συνυπολογιστεί και το μακροπρόθεσμο κόστος της νέας διάσωσης των τραπεζών.

Εγκλωβισμένη η χώρα

Οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν πως σήμερα η χώρα είναι εγκλωβισμένη σε μια περίοδο ισχνής ανάπτυξης, προβλέποντας πως ύστερα από μια μηδενική ή οριακή (+0,1%) ανάπτυξη το 2016, το 2017 - αν πάνε καλά τα πράγματα με τις μεταρρυθμίσεις και το σχέδιο διάσωσης - το ΑΕΠ θα αυξηθεί 1%-2% έναντι επίσημου στόχου, 2,7%.

Ενώ πάντως εκτιμάται πια ευρέως ότι η χώρα χρειάζεται πάνω από 100 δισ. ευρώ επενδύσεις την επόμενη 5ετία, το όποιο ενδιαφέρον από το εξωτερικό επικεντρώνεται σε σχήματα που έχουν τη στήριξη ισχυρών κρατών (π.χ. Κίνα, Γερμανία), ή σε διεθνή funds που ειδικεύονται σε καταστάσεις χρεοκοπίας, αφού οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές απέχουν.

Παράλληλα, πολλοί έλληνες επιχειρηματίες δεν θα επενδύσουν στην ανασυγκρότηση της χώρας καθώς θεωρούν πως αντιμετωπίζονται με καχυποψία από την πολιτεία. Το στοίχημα των επενδύσεων παραμένει όμως σημείο-κλειδί για το «γύρισμα» της χώρας, καθώς σε μια μικρή οικονομία των 176 δισ. ευρώ εύλογης κλίμακας επενδύσεις θα ενίσχυαν την κυκλική ανάπτυξη γεννώντας έναν ενάρετο κύκλο.

€241 τρισ. ο παγκόσμιος πλούτος
Στους 77.000 οι έλληνες εκατομμυριούχοι
Στα 256 τρισ. δολάρια (241 τρισ. ευρώ) διαμορφώθηκε το 2016 ο παγκόσμιος ιδιωτικός πλούτους του πλανήτη, την ώρα που οι εισοδηματικές ανισότητες διευρύνονται, καθώς, σύμφωνα με την παγκόσμια έκθεση πλούτου της Credit Suisse, το 0,7% του πληθυσμού, περίπου 33 εκατ. άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και 77.000 έλληνες εκατομμυριούχοι, ελέγχουν περιουσιακά στοιχεία - σε χρηματοοικονομική και φυσική μορφή - αξίας 116,6 τρισ. δολαρίων ή το 45,6% του παγκόσμιου πλούτου.

Την ίδια ώρα, 3,54 δισεκατομμύρια άνθρωποι, ή το 73,2% του πληθυσμού, μοιράζεται 6,1 τρισ. δολ. ελέγχοντας μόλις το 2,4% του παγκόσμιου πλούτου.

Συνολικά το φτωχότερο ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού μοιράζεται κάτι λιγότερο από το 1% του παγκόσμιου πλούτου, την ώρα που το πλουσιότερο 10% έχει στα χέρια του το 89% του συνόλου πλούτου, με το κορυφαίο 1% μάλιστα να ελέγχει τα μισά περιουσιακά στοιχεία του πλανήτη.

Το 2016, τη μεγαλύτερη αύξηση πλούτου σημείωσαν οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία λόγω της ανατίμησης των νομισμάτων τους, ενώ το Brexit και η στερλίνα οδήγησαν σε μεγάλες απώλειες το Ηνωμένο Βασίλειο.

Από τις αρχές του αιώνα, ο αριθμός των εκατομμυριούχων αυξήθηκε συνολικά κατά 155% και ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων κατά 216%.

Η τάση αυτή αναμένεται μάλιστα να συνεχιστεί και τα επόμενα 5 χρόνια, με τον αριθμό των εκατομμυριούχων να αυξάνει κατά 12 εκατ. φθάνοντας το 2021 τα 45 εκατ. άτομα, ενώ ο συνολικός παγκόσμιος πλούτος το ίδιο έτος θα ξεπεράσει τα 344 τρισ. δολ.

Από το Βήμα

Πολ Kαζαριάν: «Το ελληνικό χρέος είναι το μεγαλύτερο ψέμα του αιώνα»

O μεγαλύτερος ιδιώτης επενδυτής στην Ελλάδα, πιστεύει ότι «τοχρέος δεν ξεπερνά το 71% του ΑΕΠ»

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  03/12/2016 11:23

Κοινή χρήση5

emailεκτύπωση  

Πόσο πραγματικό είναι το ύψος του ελληνικού χρέους; Στο Spiegel ο επενδυτής Πολ Καζαριάν προκρίνει ως κριτήριο το χρονικό και όχι ονομαστικό ύψος του ως τρόπο προσδιορισμού. Το Spiegel, στη διαδικτυακή του έκδοση, φιλοξενεί τις απόψεις του αμερικανού επενδυτή και μεγαλύτερου ιδιώτη δανειστή της Ελλάδας, του αρμενικής καταγωγής Πολ Καζαριάν.

Τώρα που η διαχείριση του χρέους έχει φτάσει σε κρίσιμο στάδιο ενόψει του Eurogroup της Δευτέρας, ο Πολ Καζαριάν επαναλαμβάνει ότι το πρόβλημα του ελληνικού χρέους είναι το «μεγαλύτερο ψέμα του αιώνα».

Το χρέος ως πρόφαση

Το 2012, ενώ όλοι ήθελαν να απαλλαγούν από τα ελληνικά ομόλογα, η επενδυτική του εταιρεία, η Japonica Partners, πρόσφερε 3 δις ευρώ, μυρίστηκε καλές δουλειές και μέχρι σήμερα δεν το μετάνιωσε. «Ήταν η πιο κερδοφόρα επένδυση που έχω κάνει μέχρι τώρα» λέει.

Μιλώντας στο Spiegel ο Καζαριάν υποστηρίζει ότι εάν υπολογίσει κανείς καλά το ύψος του ελληνικού χρέους, δεν ανέρχεται στο 177% του ΑΕΠ, αλλά το ανώτερο 71%. Η διαφορά έγκειται στον τρόπο υπολογισμού, που θα πρέπει να γίνει όχι με βάση όχι την ονομαστική αξία, αλλά τη χρονική αξία. «Δεν έχουν μόνο μειωθεί δραστικά οι τόκοι, αλλά επιπλέον η Ελλάδα θα πρέπει να αρχίσει να πληρώνει τα χρέη της πολύ αργότερα, 10 χρόνια αργότερα αφότου συμφωνήθηκε».

Σε άλλο σημείο του άρθρου ο Καζαριάν σημειώνει: «Η Ελλάδα πιέζεται να πάρει περισσότερη οικονομική βοήθεια από τις χώρες του ευρώ, αυτές δίνουν μόνο υπό την προϋπόθεση των δημοσιονομικών πλεονασμάτων και ωθούν την κυβέρνηση σε βαρύ πρόγραμμα λιτότητας και σε αντιλαϊκές και συχνά αμφισβητούμενες μεταρρυθμίσεις».

Τι προτείνει ο Καζαριάν; «Σε ένα πρώτο βήμα θα πρέπει η Ελλάδα να αποδείξει το ύψος του χρέους της με βάση τους διεθνώς αναγνωρισμένους κανόνες» συμβουλεύει ο αμερικανός επενδυτής. «Τότε θα γινόταν προφανές ότι το χρέος της είναι στην πραγματικότητα μικρότερο από αυτό άλλων χωρών». Ωστόσο ο Καζαριάν δεν εμφορείται από ελπίδα ότι θα γίνει.

«Όλο το αφήγημα, ότι το χρέος είναι ανυπόφορο και όχι βιώσιμο, δεν θα είχε κανένα έρεισμα. Αλλά η κυβέρνηση το χρειάζεται ως πρόφαση απέναντι σε κάθε πρόβλημα».

Από το Βήμα

Eurostat: Πάλι πρωταθλήτρια η Ελλάδα στην ανεργία - Αυξημένα τα ποσοστά στους νέους Στοιχεία

13:29 | 01 Δεκ. 2016

Τελευταία ανανέωση 14:07 | 01 Δεκ. 2016

  

Στο 23,4% διαμορφώθηκε το επίπεδο της ανεργίας στην Ελλάδα τον Αύγουστο του 2016, σε σχέση με τον Ιούλιο (23,3%), σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat) που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.

Στην ευρωζώνη η ανεργία μειώθηκε στο 9,8% το Σεπτέμβριο(έναντι 9,9% τον Αύγουστο) και στην «ΕΕ των 28» στο 8,3%(έναντι 8,4% τον Αύγουστο).

Ένα χρόνο πριν, τον Οκτώβριο του 2015 η ανεργία στην ευρωζώνη και στην «ΕΕ των 28» ήταν 10,6% και 9,1% αντιστοίχως.

(Δεν υπάρχουν στοιχεία για την Ελλάδα το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο).

Συνολικά τον Οκτώβριο καταγράφονται 20,448 εκατομμύρια άνεργοι στην ΕΕ και 15,9 εκατομμύρια άνεργοι στην ευρωζώνη.

Tα υψηλότερα επίπεδα ανεργίας στην ΕΕ καταγράφονται στην Ελλάδα (23,4% τον Αύγουστο) και στην Ισπανία (19,2%).

Τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας σημειώθηκαν στην Τσεχία (3,8%) και στη Γερμανία (4,1%).

Ειδικότερα στην Ελλάδα, ο αριθμός των ανέργων τον Αύγουστο διαμορφώθηκε στα 1,12 εκατομμύρια.

Το ποσοστό ανεργίας στους άνδρες διαμορφώθηκε στο 19,7% και στις γυναίκες στο 28%.

Τα ποσοστά ανεργίας των νέων (κάτω των 25 ετών) στην Ελλάδα, αυξήθηκαν από 43,8% τον Ιούλιο σε 46,5% τον Αύγουστο.

Τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας των νέων στην ΕΕ καταγράφονται στην Ελλάδα (46,5%), στηνΙσπανία (43,6%) και στην Ιταλία (36,4%).

Τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφονται στη Γερμανία (6,9%). Τον Οκτώβριο η ανεργία των νέων στην ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 20,7% και στην ΕΕ στο 18,4%.

Από το tvxs